Χορωδιακό έργο Χάρη Κανάκη στο Γ' Πρόγραμμα.

 

Αγαπητοί φίλοι, το χορωδιακό μου έργο Lily of Heaven που ηχογραφήθηκε στην Αμερική θα το ακούσετε μεταξύ άλλων έργων σπουδαίων Ελλήνων δημιουργών την Πέμπτη 3-12-20 στις 3:00 μμ στο Γ' Πρόγραμμα (90,9 fm).

Ευχαριστώ πολύ την διακεκριμένη ραδιοφωνική παραγωγό Κάτια Καλλιτσουνάκη για την τιμή!

Παραθέτω το πρόγραμμα της εκπομπής.

ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ
Πέμπτη 03-12-20  15.00-17.00 στο Τρίτο Πρόγραμμα 90,9
Παραγωγή-Παρουσίαση : Κάτια Καλλιτσουνάκη
Έλληνες συνθέτες και εκτελεστές στον 21ο αιώνα
-ΧΑΡΗΣ ΚΑΝΑΚΗΣ Hari Kanakis : Lily of Heaven, για χορωδία. Ποίηση Αθηνάς Σοφιανού
Χορωδία Δωματίου First Readings Project -δ/ση J.David Moore
(Mινεάπολη 2018 -Πρώτη αμερικανική εκτέλεση)
-ΝΕΣΤΩΡ ΤΑΙΗΛΟΡ Nestor Taylor :  Vocalise, για υψίφωνο και ορχήστρα
Μίνα Πολυχρόνου Mina Polychronou υψίφωνος - Εθνική Φιλαρμονική Ορχήστρα Οδησσού -δ/ση Hobart Earle (Οδησσός 2009 -Πρώτη εκτέλεση)
-ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΡΑΓΑΤΑΚΗΣ : Μπαλλάντα για σαξόφωνο και ορχήστρα εγχόρδων -αφιερωμένη στον Θεόδωρο Κερκέζο
Θεόδωρος Κερκέζος σαξόφωνο - Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου -δ/ση Roberto Minczuk (Λονδίνο 2003 -Πρώτη ηχογράφηση)
-ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΟΥΖΑΣ : Thought forms, για ορχήστρα εγχόρδων
Φιλαρμονική Ορχήστρα  Σόφιας – δ/ση Μίλτος Λογιάδης (Σόφια 2005-Πρώτη ηχογράφηση )
-ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΟΥΣΗΣ Dimitris Anousis : The Dance of Pritides για ψηφιακή ορχήστρα εγχόρδων (Αθήνα 2013)
-ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΑΝΑΡΗΣ : People, για βιολί, βιόλα και πιάνο
Στέλλα Τσάνη Stella Tsani βιολί - Gerta Sinaj βιόλα - Έλενα Χούντα πιάνο (Αθήνα 2008-Πρώτη ηχογράφηση σε αυτή την εκδοχή)
-ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΥ : 6 τραγούδια σε ποίηση Τ.S.Eliot, για μεσόφωνο και πιάνο
Αγγελική Καθαρίου Angelica Cathariou μεσόφωνος – Νικόλαος Σαμαλτάνος Nikolaos Samaltanos πιάνο (Παρίσι 2018)
-ΜΠΑΜΠΗΣ ΚΑΝΑΣ Babis Kanas : Duo Sonata op 12, για 2 φαγκότα
Γιώργος Φαρούγγιας και Sonja Piesk φαγκότα (Αθήνα 2019-Πρώτη ηχογράφηση)
-ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ : Σονάτα για όμποε και πιάνο έργο 171
Σπύρος Κοντός Spyros Kontos όμποε-Λητώ Θώμου πιάνο (Αθήνα 2010-Πρώτη ηχογράφηση)
-ΣΤΑΜΑΤΙΑ ΣΤΑΘΕΡΟΥ : English castle, για φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο και φαγκότο
Iwona Glinka Iwona Glinka φλάουτο – Trio Arundos : Κωνσταντίνος Γιοβάνης όμποε- Γραμμένος Χαλκιάς κλαρινέτο - Ιωάννης Ευαγγελάτος φαγκότο  (Αθηνα 2019-Πρώτη ηχογράφηση)
-ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΘΗΝΟΔΩΡΟΥ  Christina Athinodorou :  Wasted window,για κιθάρα
Νίκος Ζάρκος Nikos Zarkos κιθάρα (Αθήνα 2011 -Πρώτη ηχογράφηση)
(Πίνακας της Σοφίας Καλογεροπούλου Sophia Kalogeropoulou)

Πηγή: Ανάρτηση της Κάτιας Καλλιτσουνάκη.

"Πάσα από Αναγνωστάκη για αδέξιους παίκτες." Κατερίνα Ζησάκη.

Όταν καρφώνω τα καρφιά στον τοίχο για τα κάδρα

πρόβα για λέξεις – βαράω προσεχτικά

σφυριά σφυριά, ψιλό καρφάκι μη λυγίσει

μην τρίξει ο τοίχος ο αντίχειρας μη χτυπηθεί

δε βγαίνει τίποτα έτσι

μια μέρα θα πάρω τσιμεντόπροκα

θα δώσω μια γερή

θα λιώσω τον αντίχειρά μου

θα γκρεμίσει ο σοβάς

θ’ απομείνουν σφυρί

και καρφί και κρέατα

σφηνωμένα στον τοίχο

να ουρλιάζω από πόνο

εκεί να δεις ποίημα.

(Μισέρημος, Μανδραγόρας, 2018)

ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ "Σιωπή".

 

Μιὰ ψεύτρα εἶν᾿ ἡ βοή, τὰ λόγια εἶναι μαχαίρια,

παντοῦ εἶν᾿ ἡ πλάνη. Τραγουδάει σὲ κάθε ἀπὸ τ᾿ ἀστέρια

καὶ μιὰ Σειρήνα ἕνα τραγούδι ἐπίβουλο θανάτου,

τρομάρα καὶ σπαρτάρισμα κάθε φωνὴ ἀπὸ κάτου,

κάθε ἁρμονία ἀπὸ ψηλά. Σιωπή, Σιωπή, μητέρα,

δός μου νὰ πιῶ στὸν κόρφο σου νέο γάλα, νέον αἰθέρα,

καὶ κάτι ποὺ δὲ λέγεται καὶ κάτι ποὺ ἀνασταίνει.

—Τοῦ κάκου· κάποιος μέσα μου μιλεῖ καὶ δὲ σωπαίνει...

.

Ἡ ἀσάλευτη ζωή, 1904

"Ο ήλιος το έκανε, όχι εγώ." Ποίημα από την ανέκδοτη ποιητική συλλογή του Χάρη Κανάκη "ΠΛΑΓΙΟ ΦΩΣ" .

 "Ο ήλιος το έκανε, όχι εγώ."

Αφιερωμένο στον Κώστα Σταματόπουλο και τον Αλέκο Σταυρινάκη.

 

Δεν υπάρχει ίσκιος πια στο τελευταίο καταφύγιο. Τον πήρε το φως και τον έκρυψε πίσω από τις πήλινες γλάστρες με τον ξεραμένο βασιλικό και την αρμπαρόριζα.

Πλαντάζω μέσα μου τούτο το μεσημέρι με αυτόν τον αγέρωχο ελληνικό ήλιο να μας βασανίζει από τότε που γεννηθήκαμε. Κάνει το αίμα να κοχλάζει στις φλέβες και ένα αόρατο χέρι ταυτόχρονα να σου πιέζει το στήθος εκεί που έχεις βάλει τον ανοιχτό Παλαμά να στέκεται εδώ και ώρα στη σελίδα 33, χωρίς να μπορείς να κάνεις την παραμικρή κίνηση να τον πάρεις από πάνω σου, να τον κλείσεις και να τον βάλεις στη θέση του.

Η ακινησία δεν ανήκει σε σένα, εσύ κινείσαι αέναα και ολοκληρωτικά καταπίνοντας στιγμές και γεγονότα, αλλά κανείς δεν νοιάζεται, όλοι είναι απασχολημένοι και το κεφάλι τους γέρνει βαριά και κουρασμένα λίγο δεξιά.

Ο ήλιος πάλι και πάλι συνεχίζει να σε περιγελά καθώς κινείται αργά και βασανιστικά. Εσείς που μας κοιτάζετε από ψηλά μήπως είναι τώρα η ώρα να επέμβετε, τώρα που σας έχουμε περισσότερο ανάγκη από ποτέ. Ιερά Πνεύματα, Σοφά και Άγια προστατέψτε μας.

Περπατάμε πιασμένοι χέρι-χέρι με την απόγνωση και το ρολόι να μετράει τις θυμωμένες ώρες στον αριστερό μας καρπό σαν χειροπέδη, σαν χαλκάς, σαν σκουριασμένη αλυσίδα σκλάβου σε αμπάρι γαλέρας.

Εκεί που μας πάνε δεν έχει φως, δεν έχει γαλήνη, δεν έχει συμπόνια, ακολουθούμε όμως ανήμποροι και γενναίοι. Τα βήματά μας αργά και βαριά, σκουντουφλάνε πάνω στα φρύγανα και τις πέτρες. Είμαστε οι τελευταίοι που μείναμε, δεν έχει άλλο δρομολόγιο και αυτό ίσως είναι από μόνο του κάτι ευχάριστο για τους υπόλοιπους.

Εκείνους που θα ΄ρθουν μετά από μας και θα έχουν στα χέρια τους αγκάθια και φωτιά, φασκόμηλο και ύσσωπο, λιβάνι και κεραυνούς.

Ρίχνω μία τελευταία ματιά, χαμογελώ, πλαντάζω και σας χαιρετώ.

Αιώνια πνεύματα του ήλιου και του ανείπωτου φωτίστε μας.

 

Χάρης Κανάκης

Νέα Φιλαδέλφεια

23 Οκτωβρίου 2020.

Ο PAUL WITTGENSTEIN ΑΝΑΖΗΤΑ ΡΕΠΕΡΤΟΡΙΟ.

Γιός του μεγιστάνα του χάλυβα Karl Wittgenstein, ο Paul μεγάλωσε στο βιεννέζικο οικογενειακό μέγαρο ανάμεσα στην τέχνη και την μουσική. Έχοντας μελετήσει από μικρός πιάνο μαζί με τον αδελφό του, Ludwig, (τον διάσημο αργότερα φιλόσοφο) συνέχισε την εκπαίδευσή του με τον Theodor Leschetizky και το 1913 έδωσε το πρώτο του κοντσέρτο στην Musikverein της Βιέννης. 

O ακρωτηριασμός του δεξιού χεριού του μετά τον τραυματισμό του στο μέτωπο της Γαλικίας το 1914, δεν ανέκοψε τη φιλοδοξία του κι έτσι, αφού εξασκήθηκε αρχικά με τα υπάρχοντα κομμάτια για πιάνο αριστερό χέρι και με δικές του διασκευές, άρχισε να παραγγέλνει έργα σε διάφορους συνθέτες, συγκροτώντας σταδιακά το ρεπερτόριο μέσω του οποίου δημιούργησε τον μύθο του στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. 

Από ηχογραφήσεις της περιόδου 1937-1959 ο Paul Wittgenstein παίζει τη Σπουδή αρ.3 για αριστερό χέρι του Max Reger, την Chaconne των Bach-Brahms και το Isoldes liebestod των Wagner-Liszt σε δικές του διασκευές, και το γραμμένο για εκείνον Κοντσέρτο για πιάνο αριστερό χέρι του Maurice Ravel το οποίο προκάλεσε μια από τις διασημότερες καλλιτεχνικές διαφωνίες του 20ου αιώνα ανάμεσα σε συνθέτη και εκτελεστή, καταγεγραμμένη στις αναμνήσεις της πιανίστας Marguerite Long που ήταν παρούσα στην πρώτη τους σύγκρουση και στην αλληλογραφία τους

Πηγή: Από ανάρτηση της Κάτιας Καλλιτσουνάκη σχετικά με το ραδιοφωνικό της αφιέρωμα στον πιανίστα, στο Γ' Πρόγραμμα.

"Το μωρό" (πολύ μικρό διήγημα) Χάρης Κανάκης 24-9-20

«Το μωρό» (πολύ μικρό διήγημα).

 

"Ακούγεται πάλι αυτό το σπαρακτικό κλάμα μωρού που σκίζει παράφωνα τη γαλήνη της νύχτας. Κρατάς για λίγο την αναπνοή σου και βεβαιώνεσαι πως το ακούς στα αλήθεια.

Νιώθεις ανήμπορος  να κάνεις κάτι και ένα αίσθημα θλίψης σε κυριεύει. Το κλάμα σταματάει για λίγο και έπειτα συνεχίζεται δυνατότερο και πιο επίμονο από ποτέ.

Έρχεται από το απέναντι σπίτι με τα σκοτεινά παράθυρα και τα σπασμένα κεραμίδια.

Ένα κλάμα μωρού που σπαράζει αβοήθητο στην κούνια του την ώρα που όλοι κοιμούνται.

Αυτό όμως δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Δεν είναι καν πρόβλημα το ότι μάλλον κανείς άλλος εκτός από σένα δεν τ' ακούει. Αυτό που σε φοβίζει περισσότερο και κάνει το αίμα στις φλέβες σου να παγώνει, είναι πως αυτό το σπίτι απέναντί σου είναι εδώ και είκοσι χρόνια ακατοίκητο..."

 

Χάρης Κανάκης

Νέα Φιλαδέλφεια

24-9-20

Ο Παρθενώνας και τα μυστικά του. (του Σωκράτη Μαυρομάτη)

 

Παρ’ όλο που στην Πύλη των Λεόντων διαπιστώνουμε την απίστευτη ικανότητα των Μυκηναίων του 13ου π.Χ. αιώνα, στην επεξεργασία με χάλκινα εργαλεία, λίθων τριπλάσιας σκληρότητας από το μάρμαρο, η παραγωγή εκ των πραγμάτων ήταν εξαιρετικά περιορισμένη. Έπρεπε να περιμένουμε την εποχή του σιδήρου, την ακμή της ανθρώπινης δεξιοτεχνίας και την κατασκευή του κλασικού Παρθενώνα οκτακόσια χρόνια αργότερα, για να ξεπεραστούν και η ικανότητα, αλλά και η παραγωγή.

Παρατηρώντας τους κίονες του Παρθενώνα και υπολογίζοντας τον αριθμό του συνόλου των ραβδώσεων των 108 κιόνων του ναού (46 + 12 + 4 + 46), με ανάλογο αριθμό ακμών, εξωπραγματικής σχεδόν τελειότητας, μετράμε ένα συνολικό μήκος, περίπου 19 (δεκαεννέα) χιλιομέτρων...

Σωκράτης Μαυρομάτης

Ο Αύγουστος στην αρχαιότητα.

   Στο αττικό ημερολόγιο ο Αύγουστος ήταν ο δεύτερος μήνας του έτους και ονομάζονταν Μεταγειτνιών διάρκειας 29 ημερών που αντιστοιχεί με το χρονικό διάστημα από 24 Ιουλίου έως τις 22 Αυγούστου.

   Ο Αύγουστος, κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, ήταν ο έκτος μήνας, γι' αυτό αρχικά στα Λατινικά ονομάζονταν Sextilis και είχε 31 ημέρες, ευθύς εξ αρχής από την εγκαθίδρυση του Ιουλιανού ημερολογίου το 45 π.Χ. (έτος 709 από κτίσεως Ρώμης).

   Το έτος 8 π.Χ. ο Αύγουστος Καίσαρας του έδωσε το όνομά του χωρίς την προσθήκη μίας ημέρας από τον Φεβρουάριο (όπως λανθασμένα αναγράφεται σε ορισμένες αναφορές). Λέγεται ότι ο Αύγουστος έβαλε τον μήνα σε αυτή την θέση, για να τιμήσει τον θάνατο της Κλεοπάτρας η οποία, όπως λέγεται, έθεσε τέλος στη ζωή της στις 12 Αυγούστου του 30 π.Χ. αν και ο ακριβής λόγος του θανάτου της καλύπτεται από μυστήριο.

   Κατά το Βυζαντινό ημερολόγιο που ακολουθεί ακόμη και σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία, και το οποίο αρχίζει τον Σεπτέμβριο, ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου κι έτσι η 31 Αυγούστου γιορτάζονταν ως παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Αστρονομικά, ο ήλιος βρίσκεται στην αρχή του μήνα στον αστερισμό του Καρκίνου (21 Ιουλίου έως 9 Αυγούστου) και στο τέλος στον αστερισμό του Λέοντα (10 Αυγούστου έως 15 Σεπτεμβρίου).

"Τελευταίες ώρες στον πλανήτη Sirah68"- Διήγημα Επιστημονικής Φαντασίας του Χάρη Κανάκη

"Τελευταίες ώρες στον πλανήτη Sirah68" 

Διήγημα Επιστημονικής Φαντασίας

Εισαγωγικό σημείωμα.

   

   Σε έναν φανταστικό κόσμο και πλανήτη αλλά και ακαθόριστο χρόνο, ίσως στο μέλλον, ίσως στο πολύ μακρινό παρελθόν, ένα πλάσμα που θα μπορούσε να είναι άνθρωπος, αλλά και οτιδήποτε άλλο ένζωο, δεν έχει σημασία, μία οντότητα που να μπορεί να σκέφτεται και να ενεργεί, μαζί με το δάσκαλό του και πνευματικό του καθοδηγητή, διασχίζουν μία μεγάλη απόσταση στο κατεστραμμένο πλανήτη τους, κατευθυνόμενοι προς το τελευταίο στίγμα πολιτισμού που έχει απομείνει, στη μοναδική κοιτίδα φωτός πάνω στον πλανήτη, που το όνομά του είναι Sirah68.

   Στο δρόμο ο ήρωας έχει να αντιμετωπίσει δύσκολους πειρασμούς και αντιξοότητες τις οποίες προσπαθεί να ξεπεράσει με τη βοήθεια του μυαλού του, πνευματικών οντοτήτων που τον βοηθούν, αλλά και του δασκάλου του, κάποια στιγμή μετά από πολλές περιπέτειες, καταφέρνει να φτάσει στον προορισμό του έχοντας, στην πορεία, χάσει τον δάσκαλό του και ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού του.

   Η πορεία προς την κοιτίδα του φωτός συμβολίζει τον πνευματικό αγώνα του μαχητή. Το ζοφερό περιβάλλον που αντιμετωπίζει και η καταστροφή γύρω του συμβολίζουν τη σημερινή κατάπτωση και πολιτιστική φτώχεια, ο αγώνας που δίνει για να επιβιώσει και να φτάσει στο φως είναι πνευματικός και εντέλει είναι εκείνος που θα τον διαμορφώσει σε κάτι νέο λαμπερό και μοναδικό. Φτάνοντας στον προορισμό του δεν θα είναι πια ο ίδιος. έχει μεταμορφωθεί όπως η κάμπια μεταμορφώνεται σε πεταλούδα.

Με τη μετάλλαξή του κάτι νέο έχει γεννηθεί μέσα του που ίσως είναι ικανό να αλλάξει όλο τον κόσμο.

---------------------------------------------------------------------------------

   Περπατάμε συνεχώς μέρες και μέρες, ατελείωτες ώρες σε αυτό το αφιλόξενο μέρος χωρίς νερό χωρίς τροφή με πολύ λίγη ξεκούραση. Εξαντλημένοι προσπαθούμε να προχωρήσουμε εκεί που βρίσκεται η μοναδική ελπίδα σωτηρίας μας. Τα τρία φεγγάρια δορυφόροι του πλανήτη Sirah68, φέγγουν το ένα πίσω από το άλλο λες και το ένα τραβάει το άλλο με μία αόρατη κλωστή. Πρώτα βγαίνει το γαλάζιο, που είναι το πιο μικρό, μετά από τριαντατρία λεπτά ακολουθεί από την ανατολή το δεύτερο ασημί που είναι λίγο μεγαλύτερο από το πρώτο και έπειτα από άλλα τριαντατρία λεπτά ακολουθεί το τρίτο και μεγαλύτερο κατακόκκινο και λαμπερό. Όταν μεσουρανήσουν και τα τρία μαζί το φως είναι αρκετό για να βλέπουμε πού πατάμε και να μπορούμε να προσανατολιστούμε.

   Ο δάσκαλός μου είναι πολύ ταλαιπωρημένος από την πορεία, με δυσκολία ανασαίνει και το βάδισμα του έχει γίνει βαρύ και ασταθές. Οι πνεύμονες του έχουν κουραστεί από την έλλειψη οξυγόνου μία και η δεύτερη συσκευή παροχής οξυγόνο που είχαμε μαζί μας έχει εδώ και μέρες χαλάσει και αναγκαστήκαμε να την αφήσουμε πίσω μας, έτσι μοιραζόμαστε τη μοναδική συσκευή που μας έχει μείνει μία και η ατμόσφαιρα εδώ στο Sirah68 είναι φτωχή σε οξυγόνο όπως όταν βρίσκεσαι σε μεγάλο υψόμετρο. Πρέπει όμως να συνεχίσουμε πρέπει να φτάσουμε στη δυτική πλευρά του πλανήτη εκεί που υπάρχει η τελευταία κοιτίδα πολιτισμού. Όντα σαν και μας βρίσκονται εκεί απομονωμένα από όλη την ζοφερή κατάσταση που επικρατεί στον πλανήτη εδώ και πολύ καιρό. Ήλιος δεν υπάρχει να φωτίζει και να δίνει ζωή όπως τη μάθαμε στην εκπαίδευσή μας. Σκοτάδι επικρατεί την περισσότερη ώρα, απλώνεται απειλητικό, με εκείνες της μοχθηρές οντότητες που περιφέρονται γύρω μας να δοκιμάζουν τα όριά μας κάθε στιγμή. Έχουν πάρει μέχρι τώρα και τους έντεκα συντρόφους που ξεκίνησαν μαζί μας αυτό το μεγάλο ταξίδι. Τώρα έχουμε μείνει μόνοι μας ο δάσκαλος και εγώ. Εκείνος προσέχει εμένα και εγώ προσέχω εκείνον. Τις λίγες ώρες που έχουμε φως από τα τρία φεγγάρια- δορυφόρους, έχουμε τη δυνατότητα να βρούμε μικρές πηγές με νερό και εκείνη την πολύτιμη ρίζα με το άμυλο που μας κρατάει ζωντανούς εδώ και μέρες.

   Όσο κουρασμένος και αν αισθάνομαι έχω μία περίεργη αίσθηση ότι κάτι όμορφο θα συμβεί στο τέλος της διαδρομής μας. Έχω αρχίσει τελευταία και αισθάνομαι μία περίεργη χαρά και μία αίσθηση ευφορίας να με πλημμυρίζει. Αισθάνομαι γύρω μου ένα πνευματικό κόσμο να θέλει κάτι να μου πει, ίσως να θέλει να με βοηθήσει. Είναι ό,τι πολυτιμότερο έχω σαν βοηθό για να μπορέσω να συνεχίσω την πορεία μου μέσα σ' αυτό το τόσο αφιλόξενο περιβάλλον που η θερμοκρασία του σε εξαντλεί και το έδαφος του τόσο άγριο ταλαιπωρεί όλο σου το σώμα.

   Καθώς περπατούμε, παράξενες σκιές βλέπω  να κρύβονται πίσω από τους βράχους και τις πέτρες. Πολλές φορές έχω την αίσθηση ότι κάποιος μας ακολουθεί νιώθοντας την απειλητική παρουσία του να μετράει κάθε μας κίνηση και να κινείται με ταχύτητα γύρω μας προσπαθώντας να μας αποπροσανατολίσει. Ο δάσκαλος αμίλητος συνεχίζει με υπερπροσπάθεια να κινείται ακολουθώντας το φιδωτό μονοπάτι που γνωρίζει μόνο εκείνος τον προορισμό του. Τον ακολουθώ από κοντά και είμαι ανά πάσα στιγμή έτοιμος να στηρίξω το βαρύ σώμα του σε κάθε στραβοπάτημα.

   Όλα τα σημάδια μας δείχνουν ότι πλησιάζουμε στον προορισμό μας. Έχουμε και οι δύο την αίσθηση ότι το φως θα κατακλύσει το μυαλό μας και η ψυχή μας θα βρει τη Γαλήνη που αναζητά εδώ και πολύ καιρό. Ακόμα και οι μικρές πήγες πού βρίσκουμε με το υπερπολύτιμο νερό είναι τώρα περισσότερες  ξεδιψούν τη δίψα μας και ξεκουράζουν τις αισθήσεις μας. Οι αρνητικές οντότητες έχουν σταματήσει να μας ενοχλούν εδώ και κάμποση ώρα και ένα αίσθημα αισιοδοξίας πλησιάζει σαν απαλό αεράκι.

   Έπειτα από μία μεγάλη ανάβαση σε έναν πολύ απότομο λόφο που το χώμα του και οι πέτρες του είναι κατακόκκινες φτάνουμε σε ένα πλάτωμα και αποφασίζουμε να ξεκουραστούμε. Ο δάσκαλος χωρίς να μιλήσει σηκώνει αργά το χέρι του και δείχνει προς το βάθος του ορίζοντα κάτι που μου φαίνεται γνώριμο. Προσπαθώ να συγκεντρωθώ και να κοιτάξω αυτό που μου δείχνει. Είναι το εκτυφλωτικό μακρινό φως ενός νέου ήλιου που φαίνεται να δύει πίσω από τα άγρια βουνά. Είναι το φως του έντονο και μου θυμίζει εκείνα τα οράματα που είχα κατά τη διάρκεια της πορείας μας όλο αυτό το διάστημα. Μία χαρά με πλημμυρίζει και νιώθω το σώμα μου να συνταράσσεται. Νιώθω νέα μέλη στο κορμί μου να θέλουν να ξεπηδήσουν. Ένα νέο χέρι ένα νέο πόδι ίσως ένα νέο κεφάλι να ξεφυτρώσει στη θέση του παλιού. Ή μπορεί να μείνει και αυτό ταυτόχρονα με το παλιό και να έχω τώρα πια δύο κεφάλια, να έχω τρία χέρια και να έχω τρία πόδια. Η χαρά μου είναι μεγάλη καθώς νιώθω να μεταμορφώνομαι ενώ η πλάτη μου έχει αρχίσει να με πονάει, βλέπω με έκπληξη στους ώμους μου να φυτρώνουν δύο μεγάλα φτερά. Ο δάσκαλος με κοιτάζει με μεγάλη έκπληξη καθώς μεταμορφώνομαι σε κάτι νέο. Έχει πέσει στα γόνατα και πιάνοντας το κόκκινο χρώμα στα χέρια του φτύνει στις παλάμες του και προσπαθεί να φτιάξει λάσπη. Έπειτα με καλεί κοντά του και μου γεμίζει το κεφάλι και το πρόσωπο με αυτό το περίεργο μείγμα. Έχει καλύψει τώρα όλο μου το κεφάλι και το πρόσωπο εκτός από τα μάτια. Τον κοιτώ με ευγνωμοσύνη, τον αγκαλιάζω και αρχίζω να του μιλάω σε μία γλώσσα που δεν καταλαβαίνω. Ήχοι περίεργοι βγαίνουν από το στόμα μου που νομίζω ότι έρχονται από πίσω μου, από πάνω μου από παντού αλλά όχι από μέσα μου. Εκείνος δείχνει να καταλαβαίνει τι του λέω και μου γνέφει καταφατικά. Κάτι μου λέει στην ίδια γλώσσα και εγώ τον ακούω με προσοχή. Οι κινήσεις μας και η γλώσσα του σώματος δείχνουν ότι αποχαιρετιόμαστε. Το μεγάλο μας ταξίδι και το μεγάλο μας δέσιμο έχει φτάσει στο τέλος του. Ήρθε η ώρα να αποχωριστούμε ο ένας τον άλλον. Του δίνω τη συσκευή του οξυγόνου την οποία δεν χρειάζομαι πια μια και νιώθω να αναπνέω κανονικά χωρίς να έχω κανένα πρόβλημα με την ατμόσφαιρα. Τον αγκαλιάζω και δίνω μια μεγάλη ώθηση με τα πόδια μου προς τα πάνω. Τώρα αιωρούμαι, πετώ προς τα δυτικά προς το φώς, προς τη νέα ολοκλήρωση, προς την αναγέννηση. Κινούμαι με ταχύτητα και βλέπω από κάτω τα λαξευμένα μονοπάτια τις οντότητες και τις σκιές σαν μικρές κουκίδες σε πίνακα ζωγραφικής. Δεν με φοβίζει πια τίποτα και ανασαίνω με λαχτάρα τον αέρα γεμίζοντας τα πνευμόνια μου με αυτό το αέριο που πριν λίγο μπορούσε να με σκοτώσει. Τα φτερά μου είναι τεράστια και απομακρύνομαι όλο και πιο γρήγορα από το σημείο του κόκκινου λόφου. Πλησιάζω όλο και περισσότερο στον προορισμό μου που τώρα φαίνεται πιο κοντά από ποτέ. Φώς κατακλύζει την ύπαρξή μου και ένα ουράνιο μονοπάτι μέσα από νεφελώματα με οδηγεί στη Νέα Ζωή, στη Νέα Ύπαρξη, στις οντότητες της Ομορφιάς και της Γαλήνης. Νιώθω συμπόνια και ανεκτικότητα για όλα τα πλάσματα γύρω μου, είμαι η νέα ύπαρξη που πέρασε τη δοκιμασία και αναγεννήθηκε μέσα από το κουκούλι της. Αγαπώ, αισθάνομαι, δημιουργώ επεξεργάζομαι, εκτελώ, ερμηνεύω.

   Πλημμυρισμένος από όμορφα αισθήματα προσγειώνομαι επιτέλους σ' εκείνο το γαλήνιο τόπο που όλοι μας ονειρευτήκαμε όταν ξεκινούσαμε αυτό το ταξίδι. Έχω αφήσει πίσω μου τον πόνο, τη δίψα, την κούραση, την ταλαιπωρία, το φόβο και μαζί άφησα πίσω και την κακία και τη ζήλια, την ανασφάλεια και τον εγωισμό. Κρύβονταν καλά σε κάθε μας βήμα πίσω από κάθε πέτρα και από κάθε στροφή μας περίμεναν έτοιμοι να μας κατασπαράξουν να μας εξοντώσουν. Τώρα είμαι μόνος μου μέσα σε αυτό το γαλήνιο μέρος έχοντας στο μυαλό και στην ψυχή μου το δάσκαλό, τους συντρόφους αλλά και το μέλλον. Ένα μέλλον που έρχεται με γρήγορο βηματισμό πίσω από τα άγρια βουνά. Ακούω το θόρυβο της νέας ζωής, την ελπίδα και το φως να πλησιάζουν και να είναι έτοιμοι να πλημμυρίσουν όλο τον πλανήτη και όλο το σύμπαν.

   Δεν έχω τίποτα άλλο να πω, ό,τι είχα να πω το είπα και ότι είχα να κάνω το έκανα. Τώρα αναλαμβάνει εργασία «το ένστικτο», τώρα αναλαμβάνει ρόλο «το μεγάλο φως», τώρα είναι «η μεγάλη στιγμή της μεταμόρφωσης».  Αγαπώ, αισθάνομαι, δημιουργώ επεξεργάζομαι, εκτελώ, ερμηνεύω. Χαιρετώ. Μόλις έφτασα στον προορισμό μου. Κουράστηκα πολύ να φτάσω. Και θα μείνω για πάντα εδώ.

Χάρης Κανάκης

Πόρτο-Ράφτη

11 ιουλίου 2020

Τα παιδιά της καμινάδας.

Τα παιδιά της καμινάδας – Θύματα των εργολάβων, ξεψυχούσαν από ασφυξία ή από καρκίνο

Για δύο ολόκληρους αιώνες, από το 1700 έως το 1900, είχε ξεσπάσει στην Αγγλία μια φοβερή αντιπαράθεση ανάμεσα στους εργολάβους οικοδομών και σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, επιστήμονες και διαπρεπείς νομικούς.

Η αιτία ήταν οι περίφημοι καπνοδοκαθαριστές. Τα τζάκια σε όλα τα αρχοντόσπιτα ήταν το σήμα κατατεθέν της Αγγλίας και ειδικά του Λονδίνου. Πρόκειται για μια ιστορία ανθρώπινης φρίκης. Εκατοντάδες χιλιάδες τζάκια έκαιγαν τους χειμώνες στις πολυκατοικίες και οι καπνοδόχοι τους έπρεπε να καθαρίζονται κάθε χρόνο υποχρεωτικά.

Οι εργολάβοι όμως, για να γλιτώνουν χώρο, χρησιμοποιούσαν εξαιρετικά στενούς σωλήνες για να περνά ο καπνός. Οι σωλήνες αυτοί είχαν μήκος πολλές δεκάδες μέτρα και διακλαδίζονταν προς όλες τις κατευθύνσεις, κάθετα, οριζόντια και λοξά, μέχρι να βγουν στην ταράτσα. Άλλος τρόπος να καθαριστούν δεν υπήρχε, παρά μόνο να μπει μέσα στο σωλήνα ένας εξαιρετικά μικρόσωμος άνθρωπος και να τον καθαρίσει από την αιθάλη, ειδικά στις γωνίες που κατακαθόταν. Ήταν μία δουλειά κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των δύστυχων παιδιών.

Χιλιάδες παιδιά χρησιμοποιήθηκαν σαν σκλαβάκια από τους εργολάβους για να χώνονται στις στενές καμινάδες, να σέρνονται για ώρες στο σκοτεινό στενό λαγούμι, μέσα σε συνθήκες ουσιαστικής ασφυξίας και να βγαίνουν τελικά στις ταράτσες, αφού είχαν καθαρίσει εκατοντάδες μέτρα καμινάδας.

Οι ηλικίες που προτιμούσαν οι εργολάβοι ήταν ανάμεσα στα πέντε και τα δέκα χρόνια, ενώ άφηναν τα παιδιά χωρίς τροφή για να μην παχαίνουν, οπότε δεν θα χωρούσαν στα στενά ανοίγματα!

Εκατοντάδες παιδιά έπαθαν ασφυξία και πέθαναν μέσα στα βρόμικα λαγούμια, ενώ άλλα σφήνωσαν στις στροφές κι έμειναν εκεί αβοήθητα μέχρι να σβήσουν. Αν κάποιο παιδί λιποθυμούσε μέσα στην καπνοδόχο, δεν είχαν άλλο τρόπο για να το συνεφέρουν παρά μόνο ανάβοντας το τζάκι κι ελπίζοντας ότι, αν δεν πέθαινε από τον καπνό, η φωτιά και η θερμότητα θα το ξυπνούσε. Επρόκειτο για ένα καθεστώς πολύ χειρότερο από οποιαδήποτε σκλαβιά.

Οι εργολάβοι είχαν μεταβληθεί σε κανονικούς δουλεμπόρους. Τα χαμίνια που κυκλοφορούσαν στις φτωχογειτονιές, συλλαμβάνονταν και με το ζόρι γίνονταν καπνοδοκαθαριστές, ενώ φτωχοί άγγλοι αγρότες πωλούσαν τα παιδιά τους στους δουλεμπόρους για να τα ρίξουν στα σκοτεινά λαγούμια. Φυσικό ήταν αυτή η δυστυχία και εκμετάλλευση, επειδή δεν ήταν κρυμμένη κάπου, αλλά μπαινόβγαινε σε όλα τα λονδρέζικα σπίτια, να εξεγείρει ορισμένους ευαίσθητους ανθρώπους. Αυτοί άρχισαν να πιέζουν τις κυβερνήσεις προκειμένου να απαγορευθεί η εργασία των παιδιών στον καθαρισμό των καπνοδόχων. Και τότε όμως οι εργολάβοι είχαν μεγαλύτερη επιρροή στο κοινοβούλιο και στην εξουσία από τους φιλάνθρωπους και τους διανοούμενους.

Ο καρκίνος των όρχεων θεωρούνταν αφροδίσιο νόσημα

Χρειάστηκε να περάσουν δύο αιώνες για να ψηφιστούν τρεις νόμοι που απαγόρευσαν την παιδική αυτή εργασία και ακόμα πενήντα χρόνια μέχρι να εφαρμοστούν.

Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 20.000 παιδιά πέθαναν μέσα στους σωλήνες, ενώ 200.000 παιδιά υπέστησαν μεγάλες βλάβες στην υγεία τους.

Το βρετανικό κοινοβούλιο, δέσμιο των πάμπλουτων και πανίσχυρων εργολάβων, αρνιόταν να νομοθετήσει, παρά το γεγονός ότι από το 1775 ο διάσημος Λονδρέζος χειρουργός Πέρσιβαλ Ποτ είχε κάνει μια συγκλονιστική αποκάλυψη. Σχεδόν ένας στους τρεις καπνοδοκαθαριστές πέθαινε από καρκίνο των όρχεων, όταν έφτανε σε ώριμη ηλικία. Αν και ο Ποτ έχαιρε απεριόριστης εκτίμησης, αμφισβητήθηκε σφοδρά για τη συγκεκριμένη γνωμάτευση, διότι αυτή δεν συνέφερε το σύστημα.

Ο καρκίνος των όρχεων εξακολουθούσε να θεωρείται αφροδίσιο νόσημα, με αποτέλεσμα οι μολυσμένοι να αντιμετωπίζουν και τον κοινωνικό χλευασμό, μέχρι το 1919, οπότε έγινε γνωστό ότι η αιθάλη περιέχει μόρια από την απόσταξη του γαιάνθρακα που είναι εξαιρετικά καρκινογόνα.

Η εκμετάλλευση των παιδιών στις καμινάδες δείχνει ότι εκείνη την περίοδο ο δυτικός πολιτισμός δεν σκλάβωνε μόνο τους ανθρώπους στον Τρίτο Κόσμο, αλλά και τα περιθωριακά στρώματα μέσα στη μητρόπολη."

(Πηγή: Μηχανή του Χρόνου)

To “Whirlpools” του Χάρη Κανάκη στο “Studio Subways”- Ηχογράφηση 12/6/2020.

Όλα εξελίχθηκαν ιδανικά, το έργο μου για κλαρινέτο και πιάνο με τίτλο "Whirlpools" ερμηνεύτηκε, από τον εξαιρετικό σολίστ κλαρινετίστα Άγγελο Πολίτη και την σολίστ του πιάνου και καθηγήτρια του ωδείου Αθηνών Βικτωρία Κιαζίμη, με υποδειγματικό τρόπο.

Το έργο που ηχογραφήθηκε είναι ένα έργο ιδιαίτερα τεχνικά δύσκολο, πολυρυθμικό και με ιδιαίτερα δύσκολη αρμονία.

Η χημεία μεταξύ μας ιδανική και όλα κύλησαν σαν να γνωριζόμασταν χρόνια, μία και οι κοινές εκπαιδευτικές μας καταβολές συναντήθηκαν με αφορμή αυτή την ηχογράφηση.

Ξεχωρίζω σαν highlight της ηχογράφησης, την εξαιρετική επίδοση του Άγγελου που ερμήνευσε απόλυτα σωστά και ιδανικά την εισαγωγική κατένζα του έργου με την πρώτη, χωρίς να χρειαστεί να την παίξει δεύτερη φορά, αφήνοντας μας όλους άφωνους. Ενώ δεν μπορώ να μην αναφέρω την άμεση προσαρμογή της σολίστ του πιάνου Βικτωρίας Κιαζίμη στις ιδιαιτερότητες του έργου και των οδηγιών μου. Και οι δύο καλλιτέχνες έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό επιβεβαιώνοντας την πολύ καλή φήμη γύρω από το όνομά τους αλλά και την υψηλή τους μουσική κατάρτιση όπως και επαγγελματισμό.

Σύντομα θα παρουσιάσω το έργο σε παγκόσμια πρεμιέρα στο κανάλι μου στο YouTube,
ενώ η συνεργασία μας θα συνεχιστεί και στο μέλλον με την ηχογράφηση και άλλων έργων μου.

Βικτωρία και Άγγελε σας ευχαριστώ πάρα πολύ και τους δύο!

Πολλές ευχαριστίες και ιδιαίτερη μνεία αξίζει στον ηχολήπτη μου Βαγγέλη Σαπουνά για την εξαιρετική δουλειά που κάνει πάντα στο "Studio Subways" ένα από τα καλύτερα studio της Αθήνας.

 

Χάρης Κανάκης

Πιανίστας-Συνθέτης-Συγγραφέας.

Μέλος ΕΕΜ

http://www.eem.org.gr/user/130

π. Φανούριος Κατσαρός. Ο ιερέας των αστέγων του λιμανιού του Πειραιά.

Κάπως έτσι φαντάζομαι πως θα έρθει ξανά ο Χριστός σ' αυτόν τον περίεργο κόσμο. Ταπεινά και αθόρυβα θα περάσει από δίπλα μας και δεν θα πάρουμε χαμπάρι γιατί εκείνη την ώρα θα μιλάμε στο κινητό.
Θα πιάσει το χέρι ενός άστεγου και θα του δώσει κουράγιο και βοήθεια. Μπορεί να μας ψιθυρίσει και κάτι όμορφο στο αυτί, αλλά δεν νομίζω πως θα ακούσουμε τίποτα...εκεί έξω έχει πολύ φασαρία.

Χάρης Κανάκης
------------------------------------------------------------------

Άνθρωποι που χτυπήθηκαν από την οικονομική κρίση, αλλά και νέοι που γνωρίζουν την ανεργία στην εποχή του κορωνοϊού, κάνουν σπίτι τους το μεγάλο λιμάνι. Οι άστεγοι του Πειραιά δεν είναι όμως μόνοι. Δίπλα τους βρίσκεται ο ιερέας του ναού του Αγίου Κωνσταντίνου, Φανούριος Κατσαρός, που ετοιμάζει, κάθε βράδυ, μαζί με τους εθελοντές, συσσίτιο για όσους το έχουν ανάγκη.

Όταν ο ήλιος δύσει, τα πλοία δέσουν και οι ταξιδιώτες φύγουν στο λιμάνι επιστρέφουν οι μόνιμοι κάτοικοι του. Εκεί στο σκοτάδι ο καθένας έχει στήσει το δικό του «σπιτικό». Μια κουβέρτα λίγα χαρτόνια και διεύθυνση κατοικίας άγνωστη. Είναι οι άστεγοι του λιμανιού.

Είναι αυτοί που περιμένουν, περισσότερο από ένα πιάτο φαγητό, το άγγιγμα της επιβεβαίωσης, ότι υπάρχει κάποιος που τους θεωρεί ακόμα πολίτες. Αξιοπρεπείς και άξιους να αγαπηθούν. Αυτό το άγγιγμα, μαζί με το συσσίτιο που ετοιμάζουν οι εθελοντές του, προσφέρει πατέρας Φανούριος Κατσαρός.

Οι άστεγοι του λιμανιού, για πρώτη φορά μιλούν στο MEGA και περιγράφουν την περιπέτεια της ζωής που τους έφερε ως εδώ.

Φίλο, αδελφό, οικογένειά τους θεωρούν τον ιερά του ναού του Αγίου Κωνσταντίνου Πειραιά, οι άστεγοι του λιμανιού. Οικογένειά τους τον έχουν και οι εθελοντές που ετοιμάζουν κάθε βράδυ το συσσίτιο. Οικογένεια είναι όλοι, αφού κάποιοι γνωρίστηκαν κατά τη διαδικασία και δέθηκαν.

Το έργο του νεαρού ιερέα, στα έξι χρόνια της δράσης του, έχει γίνει γνωστό σε ολόκληρο τον Πειραιά. Οι άνθρωποι της φτώχειας και του λεγόμενου περιθωρίου, βλέπουν στη φιγούρα του τον άγιο του λιμανιού, όπως τον αποκαλούν. Τον δικό τους άνθρωπο που δεν τους περιφρονεί ποτέ.

Πηγή: MEGA TV

Οι καμπύλες του Παρθενώνα

Στο σχέδιο του Παρθενώνα δεν υπάρχει καμία ευθεία γραμμή,αλλά απαλές καμπύλες. Ο Ικτίνος και ο Καλλικράτης κατασκεύασαν το ναό με ασύλληπτες λεπτομέρειες. Στην ανθρωποκεντρική αρχιτεκτονική κατασκευή του Παρθενώνα δεν υπάρχει καμία ευθεία! Αντιθέτως, υπάρχουν ανεπαίσθητες καμπύλες και μάλιστα αδιόρατες, πού δίνουν όμως την εντύπωση ότι ο στυλοβάτης π.χ. είναι ευθύς και εντελώς επίπεδος. Ανάλογη είναι και η καμπύλη των επιστυλίων.

Αυτό έγινε γιατί ο Ικτίνος προνόησε και έλαβε υπόψιν του την φυσική ατέλεια του ανθρώπινου οφθαλμού. Έτσι δημιούργησε την οφθαλμαπάτη στον θεατή που κοιτάζει υπό ορισμένη γωνία τον Παρθενώνα, ότι ο ναός ανυψώνεται στον αέρα. Οι κίονες, ως γνωστόν, υφίστανται μία εξόγκωση (η οποία καλείται «ένταση») στο μέσον περίπου του ύψους του κίονα. Εκείνο, που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό είναι πως οι άξονες των κιόνων, όπως και το επιστύλιο με το διάζωμα, έχουν μια ανεπαίσθητη κλίση προς τα μέσα, που κυμαίνεται από 0,9 έως 8,6 εκατοστά.

Αυτή η κλίση σημαίνει πως αν προεκτείνουμε νοερά τους άξονες προς τα πάνω, θα ενωθούν σε κάποιο ύψος σχηματίζοντας μια νοερή πυραμίδα. Το σημείο πάνω από την κρηπίδα, στο οποίο ενώνονται οι νοερές πλευρικές επεκτάσεις των κιονοστοιχιών του Παρθενώνα, είναι περίπου 1.852 μέτρα. Αυτό, μετρούμενο, βρέθηκε ότι δημιουργεί έναν όγκο, που είναι περίπου ο μισός της Μεγάλης Πυραμίδας του Χέοπα στην Γκίζα της Αιγύπτου.

Το οπτικό αποτέλεσμα είναι εκτός από αρμονικό πολλές φορές και απροσδόκητο, μιας και ο Παρθενώνας καταφέρνει να δείχνει εντυπωσιακά μεγαλύτερος από το πραγματικό του μέγεθος, χωρίς όμως να βαραίνει το χώρο. 

“Η πίστη του Αϊνστάιν στον Θεό του Σπινόζα”

Όταν ρωτούσαν τον Αϊνστάιν
-Πιστεύετε στον Θεό;
απαντούσε
-Πιστεύω στον Θεό του Σπινόζα.

Ο Ολλανδός φιλόσοφος Μπάρουχ Σπινόζα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους ορθολογιστές του 17ου αιώνα.

Αυτός είναι ο Θεός ή Φύση του Σπινόζα:
«Ο Θεός λέει:
Σταμάτα να προσεύχεσαι και να χτυπιέσαι στο στήθος. Αυτό που θέλω να κάνεις είναι να βγεις έξω στον κόσμο και να χαρείς την ζωή σου. Θέλω να ζεις, να τραγουδάς, να χαίρεσαι και να απολαμβάνεις όλα αυτά που έχω φτιάξει για σένα.
Το σπίτι μου είναι στα βουνά, στα δάση, στα ποτάμια, στις λίμνες, στις θάλασσες. Εκεί είναι που ζω και εκφράζω την αγάπη μου για εσένα.
Σταμάτα να με θεωρείς υπεύθυνο για την μίζερη ζωή σου. Εγώ ποτέ δεν είπα πως δεν υπήρχε τίποτε κακό σε σένα ή ότι ήσουν αμαρτωλός ή ότι ο ερωτισμός σου ήταν κάτι κακό. Ο έρωτας είναι ένα δώρο που σου έχω δώσει με το οποίο μπορείς να εκφράσεις την αγάπη, την έκσταση, τη χαρά σου. Έτσι μη με κατηγορείς για όλα αυτά που σε έκαναν να πιστεύεις . Αν δεν μπορείς να με διαβάσεις σε ένα ηλιοβασίλεμα, στην εξοχή, στο βλέμμα των φίλων σου, στα μάτια του παιδιού σου... δε θα με βρεις σε κανένα βιβλίο.
Πίστεψε με και σταμάτα να με ρωτάς. Θα μου πεις πώς να κάνω την δουλειά μου; Σταμάτα να με φοβάσαι τόσο. Εγώ δε σε κρίνω, δε σε κριτικάρω, ούτε με ενοχοποιώ, ούτε τιμωρώ. Εγώ είμαι αγνή αγάπη. Σταμάτα να μου ζητάς συγχώρεση, δεν υπάρχει τίποτα να συγχωρήσω. Αν εγώ σε έφτιαξα, εγώ σε γέμισα με πάθη, με όρια, με απολαύσεις, με συναισθήματα, με ανάγκες, με ασυνέπειες, με ελεύθερη βούληση. Πώς μπορώ να σε συγχωρήσω εάν ανταποκρίνεσαι σε κάτι που εγώ έβαλα μέσα σου; Πώς μπορώ να σε τιμωρώ επειδή είσαι αυτό που είσαι, εάν εγώ είμαι αυτός που σε έφτιαξα; Πιστεύεις πως θα μπορούσα να φτιάξω ένα μέρος για να καίω όλα εκείνα τα παιδιά μου που συμπεριφέρονται άσχημα, για την υπόλοιπη αιωνιότητα; Τι είδους Θεός θα το έκανε αυτό;
Ξέχνα οποιουδήποτε τύπου νόμους που σου  δημιουργούν τύψεις μέσα σου. Σεβάσου τους όμοιους σου και μην κάνεις αυτό που δεν θα ήθελες για σένα. Το μόνο που σου ζητάω είναι να προσέξεις την ζωή σου, και η εγρήγορση σου να είναι ο οδηγός σου. Αγαπημένε μου, αυτή η ζωή δεν είναι μια δοκιμή, ούτε ένα επίπεδο, ούτε ένα βήμα στον δρόμο, ούτε μια πρόβα, ούτε ένα πρελούδιο προς τον παράδεισο.
Αυτή η ζωή είναι το μόνο που υπάρχει εδώ και τώρα το μοναδικό που έχεις ανάγκη. Είσαι απόλυτα ελεύθερος για να δημιουργήσεις στην ζωή σου έναν παράδεισο ή μια κόλαση. Δεν θα μπορούσα να σου πω αν υπάρχει κάτι άλλο μετά από αυτή την ζωή, αλλά μπορώ να σου δώσω μια συμβουλή. Ζήσε σαν να μην υπάρχει. Ζήσε την σαν να ήταν η μοναδική σου ευκαιρία να απολαύσεις, να αγαπήσεις, να υπάρξεις.
Έτσι, αν δεν υπάρχει τίποτα, θα έχεις αξιοποιήσει την ευκαιρία που σου έδωσα και αν υπάρχει, θα έχεις ζήσει, θα έχεις απολαύσει, θα έχεις μάθει...
Σταμάτα να πιστεύεις σε μένα. Πιστεύω σημαίνει υποθέτω, φαντάζομαι, μαντεύω. Εγώ δεν θέλω να πιστεύεις σε μένα, θέλω να με νιώθεις σε σένα. Θέλω να με νιώθεις σε σένα όταν φιλάς την αγαπημένη σου, όταν ντύνεις την κορούλα σου, όταν χαϊδεύεις τον σκύλο σου, όταν κάνεις μπάνιο στην θάλασσα. Σταμάτα να με επαινείς. Τι είδους Θεός εγωλάτρης νομίζεις ότι είμαι; Βαριέμαι όταν με επαινούν, με εκνευρίζει όταν μου εκφράζουν ευγνωμοσύνη. Νιώθεις ευγνώμων; Απόδειξε το προσέχοντας εσένα, την υγεία σου, τις σχέσεις σου, τη φύση, τον κόσμο. Νιώθεις ευλογημένος, προικισμένος; Έκφρασε την χαρά σου. Αυτός είναι ο τρόπος να με επαινείς. Σταμάτα να περιπλέκεις τα πράγματα και να επαναλαμβάνεις σαν παπαγάλος αυτά που σου έμαθαν για μένα. Το μόνο σίγουρο είναι πως είσαι εδώ, πως είσαι ζωντανός, πως αυτός ο κόσμος είναι γεμάτος θαύματα. Γιατί να ψάχνεις περισσότερα θαύματα; Γιατί τόσες εξηγήσεις;
Μην με ψάχνεις έξω σου, δεν θα με βρεις, ψάξε με μέσα σου... εκεί είμαι...»

Χάρη Κανάκη "Το κορίτσι του σούπερ μάρκετ" (Διήγημα μυστηρίου)

   

   Η συρόμενη πόρτα του συνοικιακού μεγάλου καταστήματος άνοιξε αργά και μου άφησε ένα μικρό περιθώριο να ξανασκεφτώ αν θα κάνω το πρώτο βήμα. Τελικά αποφάσισα να μπω κρατώντας τη μεγάλη τσάντα για τα πράγματα που θα αγόραζα.

   Έπειτα από τα πρώτα βήματα στον διάδρομο δεξιά, την είδα στο βάθος για άλλη μία φορά να μεταφέρει τα μεγάλα πακέτα από την αποθήκη στα ράφια, σέρνοντας με δυσκολία το μεγάλο καρότσι της τροφοδοσίας. Φαίνεται ότι μόλις πριν λίγο είχε βγει από τη μεγάλη αποθήκη όπως έκανε πάντα. Είχε φορτώσει όπως πάντα από την αποθήκη τα πράγματα που έπρεπε να μπουν στα ράφια και είχε αρχίσει να δουλεύει με μεθοδικότητα.

   Τα μαλλιά της μαύρα, μακριά και σγουρά, έπεφταν στους περήφανους ώμους της και τα μάτια πάντα το ίδιο θλιμμένα αλλά λαμπερά, κοιτούσαν το κάθε τι με υπομονή και καρτερία. Καθώς έσκυβε να βάλει κάποια προϊόντα στο κάτω ράφι είδα για άλλη μία φορά τους καλλίγραμμους γλουτούς της να διαγράφονται μέσα από τη ρόμπα εργασίας. Για μία στιγμή ένιωσα μία αστραπιαία αναστάτωση αλλά συνέχισα να περπατώ κάνοντας πώς ψάχνω τα ράφια και πλησιάζοντας όλο περισσότερο κοντά της θέλοντας για άλλη μία φορά να μυρίσω το άρωμα της. Εκείνη την περίεργη μίξη φτηνού αρώματος και ιδρώτα που ξεσήκωνε τις αισθήσεις μου. Δεν είχα ποτέ βρει το θάρρος να της μιλήσω και μία φορά που διασταυρώθηκαν τα βλέμματά μας βιάστηκα να στρέψω τα μάτια μου αλλού νικημένος.

   Ήξερα το όνομά της μια και άκουγα τους συναδέλφους της να τη φωνάζουν, όμως μέσα στο μυαλό μου πάντα δέσποζε ένα και μόνο όνομα. Ήταν για μένα εκείνο το γοητευτικά παράξενο "κορίτσι του σούπερ μάρκετ". Εκείνο το κορίτσι που δεν του έριχνες δεύτερη ματιά γιατί βιαζόσουν. Εκείνο το κορίτσι που προσπερνούσες φορτωμένος με τις τσάντες ή σπρώχνοντας αποκαμωμένος το καρότσι σου ψάχνοντας τα ράφια. Εκείνο το κορίτσι του σούπερ μάρκετ που ήταν πάντα εκεί δίπλα σου αλλά εσύ δεν το έβλεπες. Πολλές φορές αναρωτήθηκα μήπως ήμουν ο μόνος που την έβλεπε, μήπως ήμουν ο μόνος που αναζητούσα τη μυρωδιά της, μήπως ήμουν ο μόνος που έβλεπα στα μαλλιά της, τα αφρισμένα νερά ενός καταρράκτη και το θλιβερό στολίδι της δυστυχίας να κρέμεται από το λαιμό της.

   Τώρα βρισκόμουν δίπλα της και ρουθούνιζα τον αέρα ψάχνοντας την μυρωδιά της. Εκείνη έχοντας λες μάτια παντού, μετακίνησε το υπέροχο κορμί της λίγο στην άκρη για να περάσω. Δεν μου έριξε ούτε μία ματιά, λες και όλοι γύρω της ήταν διάφανοι όπως και εκείνη. Λες και ζούσε σε ένα διάφανο κόσμο και ήταν ένα κορίτσι που δεν μπορούσες να αγγίξεις παρά μόνο να δεις και να μυρίσεις. Μια σιλουέτα που απευθυνόταν μόνο στις αισθήσεις σου, απόμακρη, όμορφη και αέρινη. Φορώντας εκείνη την αδιαπέραστη ρόμπα με το γελοίο πολύχρωμο σήμα της αλυσίδας των σούπερ μάρκετ στο στήθος, δεν μπορούσε εύκολα κάποιος να ξεχωρίσει τι υπήρχε από κάτω, κάνοντας την ομορφιά της αδιαπέραστη και δυσδιάκριτη για εκείνους που βιάζονταν, αλλά όχι για κάποιον που είχε πάντα μία δεύτερη ματιά για την ομορφιά. Για εκείνον που αναζητούσε την ομορφιά διαρκώς όπως το διψασμένο ελάφι, το νερό στο κρυμμένο ρυάκι.

   Τα χέρια της ήταν λεπτά μα δυνατά και έπιαναν με δύναμη τα πακέτα και τα προϊόντα βάζοντάς τα σε τάξη με υποδειγματική επιδεξιότητα. Την παρατηρούσα καιρό τώρα να εργάζεται με μεθοδικότητα και να αφήνει τη διάφανη γοητεία της να κυλάει στο πέρασμά της. Μία γοητεία που δεν ήταν για όλους, παρά μόνο για εκείνους που είχαν αντικρίσει την ασχήμια γύρω τους, την είχαν βαρεθεί και τώρα αναζητούσαν την ομορφιά στα ταπεινά, τα μικρά και τα κρυμμένα. Για εκείνους που αναζητούσαν την ομορφιά σε ένα φευγαλέο βλέμμα, στο αμυδρό χαμόγελο ενός προσώπου, στη μυστηριώδη κίνηση μιας ερωτικής σιλουέτας. Εκείνη την ομορφιά που βρίσκεται πίσω από τους πυκνούς θάμνους που κανένας δεν παραμερίζει για να δει τι υπάρχει, που περπατούν το μονοπάτι στο βουνό και λίγο πριν το τέλος του απογοητεύονται και παίρνουν το δρόμο της επιστροφής κατάκοποι χωρίς να δουν πού καταλήγει.

   Την προσπερνώ και τη νιώθω να κατευθύνεται προς την αντίθετη μεριά του διαδρόμου. Με απογοήτευση τη βλέπω να απομακρύνεται. Χωρίς να το θέλω, με την άκρη του ματιού μου παρατηρώ το στήθος της, που σαν λεμόνι σκληρό και ζουμερό προσπαθεί να σκίσει το ύφασμα.

   Την ακολουθώ από απόσταση και την κοιτάζω προσπαθώντας να μη με δουν. Για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου έχω ένα αδιευκρίνιστο περίεργο συναίσθημα ότι δεν θα την ξαναδώ ποτέ. Κατευθύνεται σπρώχνοντας το άδειο καρότσι της τροφοδοσίας προς την αποθήκη που βρίσκεται πίσω από τα ταμεία. Σπρώχνει τα πελώρια πλαστικά που υπάρχουν στην είσοδο, που στέκουν εκεί σαν ξεραμένα μυστηριώδη φύκια της θάλασσας των Σαργάσσων και εκείνα παραμερίζουν υπάκουα στο άγγιγμα της. Προσπαθώ να συγκεντρωθώ και να ψάξω τα πράγματα που χρειάζομαι για το σπίτι. Κάνω μερικούς γύρους στους διαδρόμους βαριεστημένα και πετάω νευρικά μέσα στο καρότσι πακέτα, μπουκάλια και συσκευασίες. Στα τυριά όπως πάντα έχει ουρά, παίρνω αριθμό προτεραιότητας και περιμένω τη σειρά μου, παράλληλα κοιτάζω την είσοδο της αποθήκης πίσω από τα ταμεία μήπως τη δω να βγαίνει. Τίποτα, η ώρα περνά αργά και βασανιστικά, έρχεται η σειρά μου και ο υπάλληλος με ρωτάει χαμογελώντας τι χρειάζομαι. Δύο γριές δίπλα μου τσακώνονται για τη σειρά τους, ένας ηλικιωμένος κύριος κάτι με ρωτάει και με δυσκολία του απαντάω πως δεν γνωρίζω, προσπαθώντας να τον αποφύγω ευγενικά. Έπειτα από λίγο φεύγω από τα τυριά και κατευθύνομαι προς τα ταμεία έχοντας πάντα καρφωμένο το μάτι μου στην είσοδο της αποθήκης. Καμία κίνηση, το κορίτσι του σούπερ μάρκετ δεν λέει να φανεί και τα πλαστικά κρέμονται ακίνητα περιμένοντας κάποιος να τα αγγίξει στο πέρασμά του. Πληρώνω απογοητευμένος την υπάλληλο στο ταμείο και παίρνω τις γεμάτες τσάντες ρίχνοντας μία τελευταία ματιά. Κατευθύνομαι προς την έξοδο και προσπαθώ να μυρίσω τον αέρα ψάχνοντας τη μυρωδιά της. Η συρόμενη πόρτα κλείνει πίσω μου με θόρυβο.

   Στο σπίτι εκείνο το απόγευμα η ώρα περνούσε αργά και βασανιστικά. Έφαγα κάτι πρόχειρο, χάζεψα λίγο τηλεόραση και έπεσα νωρίς για ύπνο. Το επόμενο πρωί καθώς άνοιξα την μπαλκονόπορτα είδα δύο γειτόνισσες στην απέναντι πολυκατοικία να συζητούν με μεγάλο ενδιαφέρον η καθεμία από το μπαλκόνι της. Άθελά μου άκουσα σκόρπιες λέξεις από αυτά που έλεγαν και μπερδεμένα νοήματα διέγειραν το ενδιαφέρον μου περισσότερο. Η λέξη "εξαφανίστηκε" και η λέξη "σούπερ μάρκετ" έκαναν ανησυχητικούς συνειρμούς στο μυαλό μου. Λίγο αργότερα μπαίνοντας στο ιντερνέτ εμφανίστηκε σαν πρώτη είδηση στα τοπικά νέα η εξαφάνιση μιας νεαρής κοπέλας που δούλευε στο σούπερ μάρκετ κοντά στο σπίτι μου. Οι τελευταίες μαρτυρίες έλεγαν ότι καθώς έκανε τη δουλειά της και μπαίνοντας στην αποθήκη τροφοδοσίας κανένας δεν την είδε να ξαναβγαίνει μέχρι το κλείσιμο της βάρδιας. Τελευταία φορά την είδε ένας υπάλληλος ο οποίος κατέθεσε πώς την είδε να ψάχνει κάτι απροσδιόριστο μέσα σε μεγάλα άδεια χαρτόκουτα. Στην αστυνομία κατέθεσε πώς της μίλησε αλλά εκείνη δεν του απάντησε. Μία ανατριχίλα διαπέρασε τη σπονδυλική μου στήλη και ένιωσα τις τρίχες σε όλο μου το σώμα να σηκώνονται. Η αστυνομία μιλούσε για μία πολύ περίεργη υπόθεση εξαφάνισης και οι έρευνες είχαν αρχίσει ήδη από χθες αργά το βράδυ. Δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω ό,τι διάβαζα. Νόμιζα ότι βρίσκομαι σε όνειρο. Πώς ήταν δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο! Πώς εξαφανίζεται ένας άνθρωπος έτσι ξαφνικά μπροστά στα μάτια όλων. Ήμουν εκεί, την κοίταζα, ήταν δίπλα μου, τη μύριζα, μπορεί μαζί με μένα να την κοιτούσαν και άλλοι ή ήμουν ο μόνος; Πώς είναι δυνατόν να είναι αλήθεια όλα αυτά.

   Πέρασαν αρκετές μέρες και κανένα νεότερο δεν υπήρχε για την εξαφάνιση αυτής της κοπέλας. Όλη η γειτονιά αλλά και όλη η πόλη μιλούσε για αυτή την περίεργη εξαφάνιση. Αυτό το κορίτσι που όλοι γνώριζαν το όνομά του και το είχαν στο στόμα τους είχε εξαφανιστεί εντελώς ξαφνικά μπαίνοντας σε αυτήν την αποθήκη τροφοδοσίας στο συνοικιακό σούπερ μάρκετ που δούλευε. Μπήκε μέσα στην αποθήκη, πέρασε αυτή την πόρτα και πότε δεν ξαναβγήκε. Δεν βρέθηκε κανένα ίχνος της ούτε κάποιο προσωπικό της αντικείμενο, μία τσάντα, μία ποδιά, ένα κοκαλάκι από τα μαλλιά της, τίποτα. Τα βράδια που ακολούθησαν δεν μπορούσε να με πάρει ο ύπνος, είχα στο μυαλό μου τα μάτια της, με όλη εκείνη τη θλιμμένη και περίεργη λάμψη να κοιτάζουν τα ράφια και τα αντικείμενα γύρω της. Ένα σύννεφο είχε καλύψει το μυαλό μου και σκοτεινές σκέψεις με είχαν πλημμυρίσει. Τι συνέβη σε αυτό το κορίτσι! Πώς είναι δυνατόν να εξαφανίστηκε ένας άνθρωπος μέσα σε τόσο κόσμο!

   Το θέμα έγινε πρώτη είδηση στα δελτία της τηλεόρασης, οι έρευνες συνεχίστηκαν στο συγγενικό και φιλικό περιβάλλον της. Καμία ένδειξη καμία μαρτυρία, τίποτα που να υπονοεί έστω ότι κάτι άσχημο μπορούσε να της έχει συμβεί. Μία πολύ περίεργη εξαφάνιση, ένα πολύ περίεργο συμβάν που αναστάτωσε για καιρό την τοπική κοινωνία και ποτέ μα ποτέ δεν εξιχνιάστηκε στο πέρασμα των χρόνων.

Έπειτα από μερικούς μήνες το σούπερ μάρκετ έκλεισε. Κάποιοι είπαν ότι πουλήθηκε η εταιρεία σε άλλον ιδιοκτήτη και εκείνος αποφάσισε να το κλείσει. Η ιστορία του κοριτσιού έμεινε στη μνήμη όλων σαν μία σκοτεινή πινελιά σε έναν κακό πίνακα ζωγραφικής. Τα ερωτηματικά έδωσαν τη θέση τους στις αδιευκρίνιστες ενοχές, που κανείς δεν μπορούσε να προσδιορίσει από πού προέρχονταν. Τι πραγματικά συνέβη στο κορίτσι του σούπερ μάρκετ! Η σκέψη της με τα χρόνια μέσα μου ξεθώριασε και έμεινε μόνο μία περίεργη αίσθηση πίκρας και ερωτηματικών. Ερωτηματικά που δεν απαντήθηκαν ποτέ και μόνο μία ανεπαίσθητη ανάμνηση ξεφλουδισμένης ομορφιάς έμεινε στο πίσω μέρος του μυαλού μου να με στοιχειώνει για πάντα.

Χάρης Κανάκης

Νέα Φιλαδέλφεια

4 Αυγούστου 2019

''Γούντι Άλεν - Η βιογραφία μιας ιδιοφυίας'' (Απόσπασμα).

"Κάποτε σκότωσα ένα ελάφι.
Και το δένω πάνω στο φτερό του αυτοκινήτου μου
και οδηγώ για να γυρίσω σπίτι μου από την εθνική οδό.
Αλλά αυτό που δεν είχα αντιληφθεί,
ήταν ότι η σφαίρα μου δε διαπέρασε το ελάφι.

Του έγδαρε μόνο το κεφάλι, ρίχνοντάς το αναίσθητο.
Και περνώ μέσα από το τούνελ Χόλαντ και το ελάφι συνέρχεται.

Έτσι,
βρίσκομαι να οδηγώ μ' ένα ζωντανό ελάφι πάνω στο φτερό μου.

Και υπάρχει ένας νόμος στην πολιτεία της Νέας Υόρκης,
που απαγορεύει να οδηγάς μ' ένα ελάφι που έχει τις αισθήσεις του
πάνω στο φτερό σου, Τρίτες, Τετάρτες και Σάββατα.

Και μ' έχει πιάσει μεγάλος πανικός.
Και τότε,
μου 'ρχεται η ιδέα - κάποιοι κάνουν ένα πάρτι μεταμφιεσμένων.

Θα πάω.
Θα πάρω και το ελάφι.
Θα το παρατήσω στο πάρτι.

Πηγαίνω με το αυτοκίνητο στο πάρτι και χτυπάω την πόρτα.
Το ελάφι στέκεται δίπλα μου. Μπαίνουμε μέσα.

Το ελάφι ανακατεύεται με τον κόσμο. Τα πήγε θαυμάσια.
Κάποιος τύπος
προσπαθούσε να του πουλήσει ασφάλειες επί μιάμιση ώρα.

Έρχονται τα μεσάνυχτα,
δίνουν τα βραβεία για το καλύτερο κουστούμι της βραδιάς.

Το πρώτο βραβείο το παίρνουν οι Μπέρκοβιτς,
ένα παντρεμένο ζευγάρι που είναι ντυμένο σαν ελάφι.

Το ελάφι παίρνει το 2ο βραβείο. Το ελάφι είναι έξω φρενών.
Αυτό και οι Μπέρκοβιτς, χτυπιούνται με τα κέρατά τους στο σαλόνι.

Αρπάζω το ελάφι, το δένω πάνω στο φτερό του αυτοκινήτου μου
και τραβάω για το δάσος. Αλλά έχω πάρει τους Μπέρκοβιτς.

Κι έτσι, βρίσκομαι να οδηγώ με δύο Εβραίους πάνω στο φτερό μου.
Και υπάρχει ένας νόμος στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης
Τρίτη, Πέμπτη και ιδιαίτερα Σάββατο.

Το επόμενο πρωί, οι Μπέρκοβιτς ξυπνούν μέσα στο δάσος,
μέσα σ' ένα κουστούμι ελαφιού.

Ο κύριος Μπέρκοβιτς πυροβολείται, ταριχεύεται,
και κρεμιέται στην αθλητική λέσχη της Νέας Υόρκης.

Και η πλάκα είναι, ότι η λέσχη απαγορεύει την είσοδο σε Εβραίους.

''Απ' όλα τα νούμερα της παράστασης,
αυτό με το ελάφι είναι ίσως το πιο δημοφιλές.

Δεν είναι μεγάλο, κι έτσι είναι δύσκολο να βαρεθείς.
Έχει αρχή, μέση και τέλος.
Πηγαίνει σταθερά προς τα πάνω και δε στηρίζεται σε καλαμπούρια.

Παρασύρει τους θεατές σ' αυτό το συλλογισμό, σ' αυτή την ιδέα,
και την ακολουθούν μέχρι το τέλος.''

Γούντι Άλλεν

Απόσπασμα από το βιβλίο: ''Γούντι Άλεν - Η βιογραφία μιας ιδιοφυίας''

ReplyForward