Κυριακή 14 Απριλίου 2013

Η γραμμή που χωρίζει το σήμερα από το χθες

 

Ποια είναι η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας

Τόγκα, Ειρηνικός Ωκεανός, 180ος μεσημβρινός. Η μέρα είναι Σάββατο και η ώρα περίπου 9 το βράδυ. Μόλις 900 χιλιόμετρα μακρυά, στη νήσο Σαμόα, είναι επίσης 9 το βράδυ. Μόνον που εδώ είναι Παρασκευή!
Πώς γίνεται αυτό; Οι δυο περιοχές είναι αρκετά κοντά για να ανήκουν στην ίδια ζώνη ώρας, μόνο που βρίσκονται... μια μέρα μακρυά!

Γιατί τις χωρίζει η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας (International Date Line ή απλά IDL)!

H IDL είναι μια νοητή γραμμή που διατρέχει την επιφάνεια της Γης κάπου κοντά στον 180ο μεσημβρινό. Και είναι η γραμμή που χωρίζει το σήμερα, από το αύριο, η γραμμή στην οποία ο πλανήτης... αλλάζει μέρα.

Το εντυπωσιακό είναι ότι αν ένα αεροπλάνο διασχίσει τη γραμμή αυτή ουσιαστικά περνά μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου από τη μια μέρα στην άλλη. Αν το αεροπλάνο ή το πλοίο κινείται προς τα ανατολικά, περνά από το σήμερα στο χθες. Ενώ αν κινείται δυτικά περνά από το χθες στο σήμερα.

Όποιος θυμάται τα αναγνώσματα του Ιουλίου Βερν, ο Φιλέας Φογκ ξεκίνησε το ταξίδι του από το Λονδίνο προς τα ανατολικά για να κάνει το γύρο του κόσμου σε 80 μέρες. Όμως όταν επέστρεψε – κι ενώ νόμιζε ότι είχε χάσει το στοίχημα- κατάλαβε ότι ουσιαστικά μια μέρα του είχε... φύγει μέσα από τα χέρια. Γιατί στο κομμάτι από την Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας προς το Σαν Φρανσίσκο δεν αφαίρεσε μια μέρα από το ημερολόγιο του καθώς πέρναγε την Διεθνή Γραμμή Ημερομηνίας.




Πώς “χαράχτηκε” η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας;


Η ανάγκη για την οριοθέτηση του χρόνου βάσει “σήμερα” και “αύριο” και “χθες” έγινε σαφής όταν η κοσμοϊστορική πορεία του Φερδινάνδου Μαγγελάνου που περιέπλευσε τον κόσμο το 1519-1522. Οι επιζώντες του πληρώματος (μόλις 18 άτομα στο σύνολο των 217 που αναχώρησαν) επέστρεψαν στον ισπανικό σταθμό πλήρως βέβαιοι για την ημέρα της εβδομάδας, η οποία βεβαιωνόταν από το ημερολόγιο του πλοίου.

Παρ' όλα αυτά όσοι βρίσκονταν εκεί και τους υποδέχτηκαν επέμεναν ότι η ημέρα ήταν μία ημέρα αργότερα. Το φαινόμενο αυτό, που τώρα γίνεται εύκολα κατανοητό καθώς ο Μαγγελάνος ξεκίνησε το ταξίδι του πλέοντας προς την δύση, προκάλεσε μεγάλη έξαψη εκείνη την εποχή στο βαθμό που μια ειδική αντιπροσωπεία στάλθηκε στον Πάπα για να πάρει εξηγήσεις για αυτό το παράξενο γεγονός.

Πηγή: newsbeast.gr

Η παχυσαρκία σκοτώνει αλλά τα λίγα παραπάνω κιλά σώζουν, επιβεβαιώνει μελέτη


Το λεγόμενο «παράδοξο της παχυσαρκίας» έρχεται να επιβεβαιώσει νέα επιστημονική μελέτη, που κατέληξε στη διαπίστωση ότι αν κανείς είναι πολύ παχύσαρκος και έχει βάρος αρκετά πάνω από το κανονικό, αντιμετωπίζει σημαντικά αυξημένο (σχεδόν κατά 30%) κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οποιαδήποτε αιτία. Αν όμως είναι απλώς υπέρβαρος ή έστω ελαφρώς παχύσαρκος, δεν έχει δηλαδή υπερβολικά παραπανίσια κιλά, τότε ο κίνδυνος θανάτου είναι ελαφρώς μειωμένος (κατά περίπου 5% έως 6%), σε σχέση με όσους έχουν φυσιολογικό βάρος.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την Κατερίν Φλέγκαλ του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (JAMA), σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ, αξιολόγησαν περίπου 100 δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες που αφορούσαν συνολικά σχεδόν τρία εκατομμύρια ενήλικους ανθρώπους από πολλές χώρες.

Η μελέτη (μετα-ανάλυση), που συσχέτισε τον δείκτη σωματικής μάζας (ΒΜΙ) με τη θνησιμότητα, έδειξε ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ υπέρβαρων και παχύσαρκων όσον αφορά τον κίνδυνο θανάτου. Φυσιολογικό, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, θεωρείται το βάρος, όταν ο δείκτης ΒΜΙ είναι μεταξύ 18,5 και 25. Υπέρβαρος είναι κάποιος, όταν ο δείκτης είναι μεταξύ 25 έως 30, ενώ παχύσαρκος όταν ξεπερνά το 30 (δείκτης άνω του 35 δείχνει σοβαρή παχυσαρκία). Ο δείκτης υπολογίζεται όταν διαιρέσει κανείς το βάρος σε κιλά με το τετράγωνο του ύψους (π.χ. 75 δια 1,65Χ1,65).

Η στατιστική ανάλυση δείχνει ότι οι υπέρβαροι (με δείκτη σωματικής μάζας 25-30) κατά μέσο όρο έχουν μικρότερο κίνδυνο θανάτου κατά 6% και οι ελαφρώς παχύσαρκοι (με δείκτη 30-35) επίσης μικρότερο κίνδυνο κατά 5% σε σχέση με όσους έχουν φυσιολογικό βάρος. Όμως οι σοβαρά παχύσαρκοι (με δείκτη άνω του 35) έχουν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας κατά 29%.

Οι επιδημιολόγοι έχουν παρατηρήσει εδώ και κάποια χρόνια αυτή την αντιστρόφως ανάλογη σχέση ανάμεσα στο βάρος και το ποσοστό θνησιμότητας, μέχρι τουλάχιστον ένα επίπεδο πάχους. Σε χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης, οι καρδιακές και οι νεφρικές παθήσεις, οι άνθρωποι με βάρος πάνω από το φυσιολογικό έχουν συχνά μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, γι' αυτό άλλωστε το πάχος τους δεν θεωρείται κατ' ανάγκη επιβαρυντικός παράγων σε αυτές τις περιπτώσεις (κάτι που όμως θα πρέπει να αξιολογήσει ο γιατρός).

Οι ερευνητές θεωρούν ως πιθανές αιτίες γι' αυτό το παράδοξο (δηλαδή οι υπέρβαροι και ελαφρώς παχύσαρκοι να κινδυνεύουν λιγότερο από πρόωρο θάνατο σε σχέση με όσους έχουν κανονικά κιλά) διάφορους παράγοντες, όπως την προστατευτική μεταβολική δράση του αυξημένου λίπους του οργανισμού. Πάντως, οι επιστήμονες αναγνωρίζουν ότι επί της ουσίας δεν γνωρίζουν ακόμα τους συγκεκριμένους βιολογικούς μηχανισμούς που θα μπορούσαν να εξηγήσουν το εν λόγω παράδοξο.

Από την άλλη, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι συνήθως η αύξηση του πάχους αυξάνει τους καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου όπως η χοληστερόλη και η αρτηριακή πίεση, συνεπώς τα παραπανίσια κιλά μπορεί να εντάξουν κάποιον σε ομάδα κινδύνου, όσον αφορά την υγεία του.


Σώμερσετ Μωμ, «Διακοπές στο Παρίσι» βιβλιοπαρουσίαση.

Εξαιρετική αναγνωστική εμπειρία που προτείνω στους βιβλιόφιλους. Στο «Διακοπές στο Παρίσι», ο Μωμ παρακολουθεί τον νεαρό ήρωά του καθώς έρχε...