"Ο νέος άνθρωπος....αυτός ο βλάκας" (του Χάρη Κανάκη)

Σκέψεις με αφορμή μία συνέντευξη. 

(Χάρης Κανάκης 14-3-19)

Η Μαρία Σολωμού δεν είναι από τις αγαπημένες μου ηθοποιούς, για πολλούς λόγους. Παρόλα αυτά είμαι αναγκασμένος να συμφωνήσω μαζί της ακούγοντας την να μιλάει σε συνέντευξη της στην τηλεόραση για το θέμα της κατάρτισης των σημερινών σπουδαστών στις δραματικές σχολές και με αφορμή αυτό να καταγράψω κάποιες εκτιμήσεις από την 30ετή εμπειρία μου ως καθηγητής μουσικής.

Αναφέρει λοιπόν, ότι σχεδόν όλοι οι μαθητές της πηγαίνουν στη σχολή χωρίς να έχουν την παραμικρή γνώση στο αντικείμενο που πρόκειται να σπουδάσουν. Η Σολωμού περιγράφει στη συνέχεια με απλότητα μία αντιπροσωπευτική σκηνή. "Μπαίνουν στη σχολή κοιτώντας γύρω τους αδιάφορα. Η νοοτροπία είναι πάντοτε η ίδια, τι είναι εδώ, για να δω μου αρέσει, εντάξει μωρέ καλά είναι, πάμε". Σε αντίθεση με τη γενιά της, όπως λέει, που το 80% των συμμαθητών της είχε ήδη πριν γραφτεί στη σχολή, γνώσεις πάνω στο θέατρο και όντας υποψιασμένη για το τι έχει να αντιμετωπίσει. Μία γενιά όπως και οι πολύ προηγούμενές της, πού γνώριζε σημαντικούς συγγραφείς, γνώριζε θεατρικές παραστάσεις, γνώριζε απέξω κάποια θεατρικά κείμενα που ήταν σημαντικά και αποτελούσαν τη βάση για το ξεκίνημα του σπουδαστή νέου ηθοποιού. Δυστυχώς σήμερα αυτό δεν υπάρχει. Σε όλους τους τομείς της εκπαίδευσης, συμπληρώνω εγώ, έχουμε να κάνουμε με τους σπουδαστές νέου τύπου, οι οποίοι μπορεί να έχουν πρόσβαση στη γνώση μέσω του internet αλλά έχουν μεταβληθεί στους λεγόμενους σύγχρονους "έξυπνους βλάκες"...idiot savant... Όπως τους λένε οι Γάλλοι. Απαιτητικούς ξερόλες που τους διαφεύγει η ουσία και η πραγματική γνώση, ενώ πολλές φορές κάποιοι από αυτούς δεν έχουν και κανένα σεβασμό για οτιδήποτε προηγήθηκε πριν από εκείνους.

Και στη μουσική και γενικότερα στην τέχνη υπάρχουν τέτοια φαινόμενα όπου η έπαρση από την εύκολη γνώση και την υπερεκτίμηση του ταλέντου, έχει αντικαταστήσει την ουσιαστική αγάπη για τη μάθηση και την έρευνα. Ο σημερινός σπουδαστής τα θέλει όλα εδώ και τώρα. Όλα γρήγορα και στο πιάτο, χωρίς καμία διάθεση σε βάθος μελέτης, κόπο και υπερπροσπάθειας. Γνώρισα και γνωρίζω πολλούς τέτοιους τύπους οι οποίοι περιφέρουν τη μετριότητα των γνώσεών και των ικανοτήτων τους εν είδει εξαιρετικής αυθεντίας, έχουν άποψη για τα πάντα και θεωρούν τον εαυτό τους κορυφαίο. Σε έναν κόσμο που η "πιστοποίηση σπουδών" είναι πολύ σημαντικότερη από την ουσιαστική γνώση, πολύ γρήγορα θα δημιουργήσει, αν δεν το έχει κάνει ήδη, τη νέα πολιτιστική κρίση που θα αποτελειώσει εντελώς ότι έχει απομείνει από την ήδη ταλαιπωρημένη κοινωνία.

"Ο νέος άνθρωπος", το δημιούργημα της σύγχρονης υπερπληροφόρησης, της βιαστικής ενημέρωσης και της γελοίας δυτικής κοινωνίας της αφθονίας, είναι πλέον εδώ, εγωκεντρικός και αφελής, τόσο βλάκας όσο χρειάζεται για να μην αναγνωρίζει το μέγεθος του λάθους του και τόσο έξυπνος όσο χρειάζεται για να αδιαφορεί για την ουσία της πραγματικής γνώσης και πνευματικότητας της ανθρώπινης φύσης.

Ευτυχώς όπως παντού, υπάρχουν και εδώ οι λαμπρές εξαιρέσεις ανθρώπων και νέων που έχουν ανάγκη την σωστή κατάρτιση αναγνωρίζουν το μέγεθος της δυσκολίας που έχουν να αντιμετωπίσουν και διαρκώς μελετούν αυτοελέγχονται και εξελίσσονται. Από αυτούς και μόνο από αυτούς υπάρχει η ελπίδα οι κοινωνίες να προχωρήσουν. Να σηκώσουν ανάστημα στη μετριότητα, το εύκολο και το γρήγορο και να δημιουργήσουν ένα νέο κόσμο.