«Η ερμηνεία και οι ιερές στιγμές της» (του Χάρη Κανάκη)

  Παρατηρώ πολλές φορές φίλους πάνω σε ζητήματα Τέχνης, κυρίως του θεάματος, κινηματογράφου ή θεάτρου, πως το ενδιαφέρον τους μονοπωλείται από το θεματικό υλικό, στην περίπτωσή μας το σενάριο, την υπόθεση , την πλοκή. Τους ενδιαφέρει σε μεγάλο βαθμό η υπόθεση και όχι το πολύ σημαντικό θέμα ενός έργου τέχνης που είναι τα εκφραστικά μέσα και η ερμηνεία.

  Δεν μπορεί να διακρίνει μεγάλο μέρος των θεατών, το προσχηματικό ρόλο της υπόθεσης και του σεναρίου, πως εκείνο που έχει πραγματική ουσία και μεγάλο ενδιαφέρον είναι πρώτα από όλα η ερμηνεία. Μια εξαιρετική ερμηνεία είναι πέρα και πάνω από οποιαδήποτε πλοκή-υπόθεση-συνάφεια. Μια εξαιρετική ερμηνεία σε καθηλώνει, σου αποσπά την προσοχή, διεκδικεί το ενδιαφέρον σου, σε κατακτά. Είσαι πια ένα παρμένο κάστρο.

  Φίλος, με βάζει να του διηγηθώ την υπόθεση μιας ταινίας που του συστήνω και μέσα σε δευτερόλεπτα έχει αποφασίσει ότι η ταινία δεν τον ενδιαφέρει. Έχει χάσει με αυτό τον τρόπο την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον δημιουργό του έργου, να βιώσει αισθήματα και να μοιραστεί εμπειρίες. Έχασε την επικοινωνία με τον ηθοποιό, ένα υπέροχο πλάνο, ένα σιωπηλό καδράρισμα με τον πρωταγωνιστή να αποκαλύπτεται. Έχασε και εκείνο το σημείο που έκανε την ταινία να περνάει στη σφαίρα του αριστουργήματος. Ένα πλάνο μαγικό που σε κάνει να λες ότι αυτή η στιγμή είναι κομμάτι από την δική μου ζωή. Το έχω ζήσει και εγώ αυτό, τώρα είμαι μέρος της ταινίας και η ταινία είναι μέρος από την ζωή μου. 

  Τι άλλο μπορείς να πεις. Η ερμηνεία είναι το παν. Η υπόθεση και ο τίτλος του έργου είναι ό,τι το σκουληκάκι στο αγκίστρι του ψαρά. Μεταφράζοντας όλα αυτά σε ένα μουσικό έργο θα έλεγα ότι δεν με ενδιαφέρει πλέον να το ακούσω από την αρχή αλλά μπορώ να απολαύσω ένα συγκεκριμένο σημείο του και την απόδοσή του από τον ερμηνευτή. Το ίδιο ισχύει έπειτα από τόσα χρόνια ανάγνωσης, με ένα καλό βιβλίο με το λεγόμενο αποσπασματικό ή για ορισμένους διαγώνιο διάβασμα.

  Η αμερικάνικη αισθητική που έχει διαμορφώσει την ιστορία της τέχνης και ιδιαίτερα του κινηματογράφου, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μας ξεκούρασε τα μάτια και μας αποκοίμισε το μυαλό. Παρακολουθώντας μόνο ό,τι μας ξεκουράζει και μας είναι οικείο και κατανοητό χάσαμε την μεγάλη αλήθεια, την ευχαρίστηση να παρακολουθείς μια απολαυστική ερμηνεία. Τη μαγεία των λεπτών και των δευτερολέπτων που μαγεύουν τις αισθήσεις σου. Τις ιερές σιωπές και τα ανείπωτα μυστικά τους.

Ν. Φιλαδέλφεια, 23 Δεκεμβρίου 2012