"Νοσοκομείο Παπανικολάου" (22/01/2013) Βασίλης Κουστούδας

Ένας γέροντας ογδόντα και πλέον ετών
βογκούσε απελπισμένος επάνω στο κρεβάτι

και σε ένα άλλο δίπλα του εγώ
πονώντας σιωπηρά από την προδοσίαν
της εύθραυστης καρδιάς μου

και ανάμεσα σε εμένα και σε αυτόν
μία γυναίκα των εβδομήντα πια ετών

με τρυφερότηταν μεγάλη τον κοιτούσε
χαϊδεύοντας τα χέρια του διαρκώς
και ψιθυρίζοντας τα λόγια μιας παράξενης αγάπης,

κι όλο το βράδυ η γυναίκα αυτή ήταν εκεί,
σαν μια αγκαλιά βαθειάς στοργής

χαιδεύοντας, παρηγορώντας,

δίχως να υστερεί σε προσοχή
και για τις πλέον ταπεινές ανάγκες
του άρρωστου συντρόφου.

Και κάποια στιγμή μες στην αυγή,
εδάκρυσα κρυφά γυρνώντας το κεφάλι

και ντράπηκα πολύ για την ζωή μου

και απ ‘την αλήθεια εκείνης της βραδιάς
δεν το μπορώ πια να γλυτώσω

πως άνθρωπον ποτέ μου δεν είχα να του δώσω

τέτοιαν ωμή λευκήν υπομονή

τέτοιαν αγάπη ανυπέρβλητα γυμνή

και πως δεν με εγκατέλειψεν η εύθραυστη καρδιά μου
μα ήμουν εγώ εκείνος, που εγκατέλειψεν αυτή…

"Φολέγανδρος" (του Χρήστου Σπυρόπουλου)

... ησυχία
 ... μια ανεπαίσθητα ησυχία υψώθηκε

... αυτή που τυλίγει χαράματα το λιμάνι
... και αφήνει τον ναύτη να συλογίζεται
... το επόμενο μπάρκο.

... είναι που τα καράβια
γεννήθηκαν για να ταξιδεύουν
... με μοναδική πυξίδα
πάντα το νησί
...

Γκεόργκι Γκουρτζίεφ (1866 – 1949)

Ελληνοαρμένιος μύστης και πνευματικός δάσκαλος, εισηγητής του 4ου Δρόμου προς την αυτογνωσία. Το ελληνικό του όνομα ήταν Γεώργιος Γεωργιάδης.
Ο Γκεόργκι Γκουρτζίεφ (George Gurdjieff) γεννήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 1866 στην Αλεξανδρούπολη της Αρμενίας (νυν Γκιούμρι) από πατέρα ελληνικής καταγωγής και μητέρα αρμένισα. Μέχρι το 1912 είναι άγνωστη η ζωή του και από τα λίγα που γνωρίζουμε είναι ότι πραγματοποίησε πολλά ταξίδια σε περιοχές της Ανατολής και μελέτησε τους διάφορους πολιτισμούς της.
Την Πρωτοχρονιά του 1912 φθάνει στη Μόσχα, φέρνοντας μαζί του ένα ολοκληρωμένο σύστημα εσωτερικής γνώσης και πρακτικής. Δημιουργεί τον πρώτο κύκλο μαθητών του, κυρίως από το χώρο της διανόησης, και αρχίζει να παρουσιάζει και να κάνει γνωστές κάποιες όψεις της διδασκαλίας του. Την ίδια χρονιά παντρεύεται στην Αγία Πετρούπολη τη Γιούλια Οστρόφσκα. Τα επόμενα χρόνια στον κύκλο του εντάσσονται ο φιλόσοφος Πέτερ Ουσπένσκι, που θα γίνει ο πιο γνωστός μαθητής του, ο συνθέτης Χάρτμαν και η γυναίκα του Όλγα. Το 1916 οι μαθητές του φθάνουν τους 30.
Η βασική του θέση και διδασκαλία είναι ότι ο άνθρωπος, κατά τη διάρκεια του βίου του, ζει σχεδόν καθ' ολοκληρία μηχανικά, χωρίς να έχει πραγματική γνώση ούτε της εξωτερικής, αλλά κυρίως της εσωτερικής του πραγματικότητας. Από αυτή την κατάσταση, που του αφαιρεί το δικαίωμα να εξυψωθεί σε ανώτερη πνευματική κατάσταση, ο άνθρωπος μπορεί να δραπετεύσει μέσω της συνειδητής προσπάθειας.
Το σύστημά του το ονόμασε «Τέταρτο Δρόμο», σε αντιδιαστολή με τους τρεις ήδη υπάρχοντες γνωστούς παραδοσιακούς δρόμους προς την πνευματική ολοκλήρωση, του φακίρη, του μοναχού και του γιόγκι. Ο δρόμος αυτός προς την αυτογνωσία δεν απαιτεί να αποσυρθεί ο άνθρωπος από τη συνηθισμένη του ζωή. Δεν έχει καθορισμένη μορφή και πρώτα απ' όλα θα πρέπει να τον ανακαλύψει κανείς. Συνδυάζει την εργασία ταυτόχρονα και στο σώμα και στο συναίσθημα και στο νου. Η μέθοδός τους στηρίζεται στη μουσική, τον χορό, τις διαλέξεις και την ομαδική δουλειά.
Μετά την επιβολή της Οκτωβριανής Επανάστασης, ο Γκουρτζίεφ εγκαταλείπει την Αγία Πετρούπολη και επιστρέφει στην Αρμενία και τη γενέτειρά του Αλεξανδρούπολη. Συνεχίζει τη διδασκαλία του και ιδρύει κύκλους σε πολλές πόλεις της ευρύτερης περιοχής της Μαύρης Θάλασσας και του Καυκάσου.
Μετά την επικράτηση των μπολσεβίκων και στα μέρη του, ο Γκουρτζίεφ εγκαθίστανται στην Κωνσταντινούπολη και μελετά τις τεχνικές και την τελετουργία των Περιστρεφόμενων Δερβίσηδων. Το 1921 είχε έλθει το πλήρωμα του χρόνου για να γνωρίσει η Δύση τη διδασκαλία του και τον Τέταρτο Δρόμο. Με έδρα τη Γαλλία δίνει διαλέξεις σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, προσελκύοντας πλήθος πιστών οπαδών.
Τον Οκτώβριο του 1922 ο Γκουρτζίεφ αποκτά στο Φοντενεμπλ, ένα μέγαρο σε κτήμα 200 στρεμμάτων, που αποτελεί το κέντρο των δραστηριοτήτων του. Το 1924 τραυματίζεται σοβαρά σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και σώζεται ως εκ θαύματος. Το 1926 χάνει τη σύζυγό του Όλγα από καρκίνο, παρά στην ανορθόδοξη θεραπεία στην οποία την υπέβαλε. Το 1929 μεταβαίνει στη Βόρειο Αμερική και αποκτά νέους οπαδούς. Συνεχίζει να διδάσκει και να γράφει έως τον θάνατό του, στις 29 Οκτωβρίου 1949.
Ο Γκουρτζίεφ απέκτησε πολλούς οπαδούς στους κύκλους των διανοουμένων και των καλλιτεχνών: Πίτερ Μπρουκ, Γιέρζι Γκροτόφσκι, Πέτερ Ουσπένσκι, Άλφρεντ Οράζ, Τόμας ντε Χάρτμαν, Κάθριν Μάνσφηλντ, Ρόμπερτ Φριπ, Κιθ Τζάρετ, Τίμοθι Λίρι, Ζακ Λακαριέρ, Φρανκ Λόιντ Ράιτ κ.ά. Κάποιοι χαρακτήρισαν τη διδασκαλία του σκέτο τσαρλατανισμό και τον ίδιο εγωπαθή.

Βιβλία του στα Ελληνικά

• «Συνομιλίες με αξιοσημείωτους ανθρώπους» (εκδόσεις «Χατζηνικολή»)
• «Ιστορίες του Βεελζεβούλ στον εγγονό του» (εκδόσεις «Πύρινος Κόσμος»)
• «Ο Γκουρτζίεφ μιλά στους μαθητές του» (εκδόσεις «Πύρινος Κόσμος»)
• «Η ζωή είναι πραγματική μόνο όταν “Είμαι”» (εκδόσεις «Πύρινος Κόσμος»)

Βιβλία για τον Γκουρτζίεφ

• Συλλογικό: «Γκουρτζίεφ» (εκδόσεις «Ζήτρος»)
• Τζον Μπένετ: «Γκουρτζίεφ: Ένα πολύ μεγάλο αίνιγμα» (εκδόσεις «Ρέμπελ»)
• Τσαρλς Νοτ: «Διδασκαλίες του Γκουρτζίεφ» (εκδόσεις «Αρχέτυπο»)
• Τόμας Ντε Χάρτμαν: «Η ζωή μας με τον κύριο Γκουρτζίεφ» (εκδόσεις «Δίον»)

Μουσική του Γκουρτζίεφ

• «Αρμονική Ανάπτυξη» (Αγγλική έκδοση, που συνοδεύεται από CD. Στην Ελλάδα διατίθεται από το FagottoBooks)

Ταινίες για τον Γκουρτζίεφ

• «Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους», βιογραφικό δράμα του Πίτερ Μπρουκ. (1979)
• «Γ. Ι. Γκουρτζίεφ: Αναζητώντας την Αρχαία Γνώση» του Έρικ Νάκεν, γερμανικής παραγωγής.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/biographies/300#ixzz2Hr4DwBml

Κώστας Γαβράς: «Εδώ και χρόνια ζούμε τον Γ΄Παγκόσμιο Πόλεμο»

-«Δεν έχει πια αξία η ποιότητα, έχει μόνον οικονομία.»
 -«Η εξουσία ανήκει στην οικονομία  και αυτό είναι μια αλήθεια σε όλον τον κόσμο.»
 -«Παλαιότερα τα λεφτά χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή κάποιων πραγμάτων. Σήμερα οι περισσότερες κινήσεις στο χρηματιστήριο γίνονται για το κέρδος όλο και περισσότερων χρημάτων, χωρίς να παράγεται απολύτως τίποτε _και αυτό οδηγεί στην ατομικισμό.»
 -«Διάβασα στο βιβλίο “Ολοκληρωτικός καπιταλισμός” ότι η δημοκρατία είναι ένα ψεύτικο φάρμακο. Και πράγματι έτσι είναι, η δημοκρατία υπάρχει πλέον ,κατά κάποιο τρόπο ποιητικό…»
 -«Στην Γαλλία δεν χρησιμοποιούμε ποτέ την λέξει “απολύσεις” αλλά “κοινωνικά προγράμματα.»
 Σκληρές αλήθειες ειπωμένες από έναν άνθρωπο που δεν θέλει να τον αποκαλούν σοφό και σίγουρα όχι «προφητικό»_ αν και αρκετές ταινίες του, όπως για παράδειγμα το «Τσεκούρι» είναι πράγματι προφητικές αφού μίλησαν για το φαινόμενο των απολύσεων και της ανεργίας πολύ πριν ο κόσμος το βιώσει  έτσι όπως το βιώνει σήμερα.
 Ο Κώστας Γαβράς. Ενας υπέροχος, ευγενικός, ευφυής άνθρωπος, ένας σπουδαίος κινηματογραφιστής, ένας πολίτης του κόσμου. Το  βράδυ της Τρίτης 8 Ιανουαρίου, καθήλωσε στην κυριολεξία επί μιάμιση ώρα το κοινό της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών που τον φιλοξένησε για μια κουβέντα με θέμα την σχέση ανάμεσα στην πολιτική και τον κινηματογράφο
 Αφορμή  ήταν το «Κεφάλαιο» («Le capital»), η τελευταία ταινία του Κ. Γαβρά, η οποία μετά την πανελλήνια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης πέρσι τον Νοέμβριο
 Μια ταινία για τις τράπεζες και τα απίστευτα «οικονομικά» παιχνίδια που γίνονται σε καθημερινή βάση στα παρασκήνια, εις βάρος των απλών ανθρώπων που βλέπουν να χάνονται οι  δουλειές τους χωρίς καν να ξέρουν τον λόγο. Μια ταινία που μιλάει για «το πώς οι πλούσιοι παίρνουν τα λεφτά από τους φτωχούς για να γίνουν πλουσιότεροι», φράση που ακούγεται μεν στην ταινία αλλά που ο ίδιος ο Γαβράς άκουσε παραλλαγμένη από άνθρωπο της Goldman Sachs: «Παίρνουμε τα κλεφτά από τους φτωχούς όχι γιατί είναι πιο πολλά αλλά επειδή είναι πιο πολλοί.»
 Για τον Κώστα Γαβρά, ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος έχει αρχίσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια και αυτός είναι ο πόλεμος της οικονομίας «σε έναν κόσμο όπου δεν υπάρχουν πλέον κράτη – φίλοι αλλά κράτη με ή χωρίς συμφέροντα, ένας πόλεμος εμφύλιος και παγκόσμιος ταυτοχρόνως .»
 Και η λύση; Υπάρχει λύση; Μπορεί να δοθεί λύση; Κανείς δεν ξέρει αλλά για τον σκηνοθέτη του «Ζ», της «Ομολογίας», του «Αγνοούμενου» και του «Αμήν.», μόνον μια ριζική αλλαγή θα μπορούσε να βγάλει τον κόσμο από το αδιέξοδο. Μνημόνευσε την συζήτηση που είχε με έναν νεαρό φιλόσοφο που του είπε ότι «όλα θα πρέπει να ξαναφτιαχτούν από την αρχή, ιδίως σήμερα που είμαστε πολύ περισσότεροι απ’ότι παλιότερα και που τα προβλήματα είναι επίσης πολύ περισσότερα. Το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι ποιος θα αναλάβει την ευθύνη και το κόστος για να προβεί σε ατές τις αλλαγές;»
 Ωστόσο, για τον κ. Γαβρά «κρίση μπορεί να σημάνει κάτι πολύ θετικό. Μπορεί να αλλάξει την νοοτροπία μας αλλά αυτό βεβαίως, προϋποθέτει πολλή δουλειά από όλους. Οι λύσεις πρέπει να βρεθούν από τους ανθρώπους που ψηφίζουμε. Το πρόβλημα είναι ποιος και γιατί τους διάλεξε.»
 Το φαινόμενο των «νέων βαρβάρων» από κόμματα που καταφεύγουν σε ακρότητες όπως η ναζιστική ιδεολογία δεν θα μπορούσε να λείψει από μια τέτοια κουβέντα, όμως για τον κ. Γαβρά το ερώτημα βρίσκεται στο «γιατί υπάρχουν αυτά τα φαινόμενα;» Ο σκηνοθέτης έφερε το παράδειγμα του κόμματους του Λεπέν στη Γαλλία «το οποίο κάποτε φυτοζωούσε, όμως να που χρόνο με τον χρόνο τα ποσοστά του ανέβαιναν. Ωστόσο σε οποιαδήποτε χώρα και αν έχουν επικρατήσει ακραία κόμματα, η χώρα αυτή τελείωσε με την καταστροφή» συνέχισε.  «Η αντιμετώπισή τους δεν μπορεί να γίνει με ύβρεις γιατί αυτό δεν οδηγεί πουθενά. Μόνον με την εξήγηση και την επιχειρηματολογία ότι με αυτήν την στάση δεν θα μπορέσουν ποτέ να βγάλουν την χώρα από τα προβλήματά της.»
 Γι’ αυτό και η αντίσταση είναι η πραγματική διέξοδος σύμφωνα με  τον σκηνοθέτη ο οποίος εξακολουθεί να πιστεύει στην έννοια της δημοκρατίας «αφού τι άλλο υπάρχει;» Γι’ αυτό και σε όλες τις ταινίες του υπάρχει κάποιος που αντιστέκεται. «Γιατί πιστεύω στην αντίσταση» όπως είπε. «Γιατί η αντίσταση είναι απαραίτητη.»

Η γιορτή του Ιωάννου του Προδρόμου.

Σύναξη του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου και Βαπτιστού
Την επομένη ημέρα των Θεοφανίων καθιερώθηκε να εορτάζουμε, τη μνήμη του πανίερου προφήτη Ιωάννη Προδρόμου. Ο Ιωάννης ήταν γιος του ιερέα Ζαχαρία και της Ελισάβετ. Μέχρι τα τριάντα του χρόνια, ζει ασκητική ζωή στην έρημο της Ιουδαίας, αφιερωμένη ολοκληρωτικά στην προσευχή, τη μελέτη και την πνευματική και ηθική τελειοποίηση. Το ρούχο του ήταν από τρίχες καμήλας, στη μέση του είχε δερμάτινη ζώνη και την τροφή του αποτελούσαν ακρίδες και άγριο μέλι. Με μορφή ηλιοκαμένη, σοβαρός, αξιοπρεπής και δυναμικός, ο Ιωάννης φανέρωνε αμέσως φυσιογνωμία έκτακτη και υπέροχη. Είχε όλα τα προσόντα μεγάλου και επιβλητικού κήρυκα του θείου λόγου. Έτσι, με μεγάλη χάρη κήρυττε «τα πλήθη». Κατακεραύνωνε και χτυπούσε σκληρά τη φαρισαϊκή αλαζονική έπαρση, που κάτω από το εξωτερικό ένδυμα της ψευτοαγιότητας έκρυβε τις πιο αηδιαστικές πληγές ψυχικής σκληρότητας και ακαθαρσίας. Γενικά, η διδασκαλία του συνοψίζεται στη χαρακτηριστική φράση του: «Μετανοείτε· ήγγικε γαρ ή βασιλεία των ουρανών», προετοιμάζοντας, έτσι, το δρόμο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού για το σωτήριο έργο Του. Όταν ο Χριστός άρχισε τη δημόσια δράση του, ο κόσμος άφηνε σιγά-σιγά τον Ιωάννη και ακολουθούσε Αυτόν. Η αντιστροφή αύτη, βέβαια, θα προκαλούσε μεγάλη πίκρα και θα γεννούσε αγκάθια ζήλειας και φθόνου σ' έναν, εκτός χριστιανικού πνεύματος, διδάσκαλο ή φιλόσοφο. Αντίθετα, στον Ιωάννη προκάλεσε μεγάλη χαρά και ευφροσύνη. Η γιορτή αυτή του Ιωάννου του Προδρόμου, για τον όποιο ο Κύριος είπε ότι κανείς άνθρωπος δε στάθηκε μεγαλύτερος του, καθιερώθηκε τον 5ο μ.Χ. αιώνα.

Επίσης, σήμερα εορτάζουμε και το γεγονός της μεταφοράς στην Κωνσταντινούπολη της τιμίας Χειρός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, που έγινε κατά τον ακόλουθο τρόπο: Όταν ο Ευαγγελιστής Λουκάς πήγε στην πόλη Σεβαστή, όπου τάφηκε ο Πρόδρομος, παρέλαβε από τον τάφο του το δεξί του χέρι, το μετέφερε στην Αντιόχεια, όπου χάριτι Θεού επιτελούσε πολλά θαύματα. Από την Αντιόχεια, το Ιερό χέρι, μετακομίστηκε στην Κωνσταντινούπολη το 957, από τον διάκονο Ιώβ. Εκεί ο φιλόχριστος αυτοκράτορας, αφού την ασπάστηκε με πολύ σεβασμό, την τοποθέτησε στα βασιλικά ανάκτορα. Η σύναξη των πιστών, σε ανάμνηση του γεγονότος της μετακομιδής της τιμίας Χείρας του Προδρόμου στην Κωνσταντινούπολη, ετελείτο στην περιοχή του Φορακίου (ή Σφωρακίου).

Γούντι Αλεν: «Μου έγιναν εµµονή τα γηρατειά»

Στα 74 του, ο Γούντι Αλεν δεν διστάζει να οµολογήσει πως φοβάται τον θάνατο

Εχει πατήσει τα 74, αν και δεν του φαίνεται. Ωστόσο χρειάζεται ακουστικό για να ακούει τι του λες. Εξακολουθεί να παίζει κλαρινέτο και να κάνει όνειρα για τη µεγάλη οθόνη. Πίσω από την κάµερα όµως. Μπροστά δεν το συζητάει να ξαναβγεί. Διότι πλέον στη ζωή του έχει προστεθεί ακόµη ένας πρωταγωνιστής: ο φόβος για τα γηρατειά και τον θάνατο. Και ο Γούντι Αλεν δεν διστάζει να το οµολογήσει.

«Τα γηρατειά µού έχουν γίνει εµµονή.

Το γεγονός ότι µεγαλώνεις µαζί µε τον φόβο του θανάτου έρχονται απρόσκλητα στη ζωή σου. Μόλις σηκώνεσαι από το κρεβάτι συνειδητοποιείς ότι σε πονάει η πλάτη σου ή ο σβέρκος σου. Και αρχίζεις να συνειδητοποιείς την ηλικία σου. Ηξερες πως κάποια στιγµή θα πεθάνεις αλλά έσπρωχνες αυτόν σου τον φόβο κάτω από το χαλί. Τώρα όµως τον βρίσκεις µπροστά σου και το µόνο που µπορείς να κάνεις είναι να ευχηθείς να είναι όσο το δυνατόν πιο ανώδυνος γίνεται», λέει ο σκηνοθέτης µε τα τρία Οσκαρ.

«Οταν πεθάνω θα ήθελα να µε αποτεφρώσουν. Δεν θέλω να γίνει φασαρία, τελετή µε καλούς φίλους και µοιρολόγια. Θα ήθελα να µε ξεχάσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Δεν θα ήθελα να επιβαρυνθεί η γυναίκα µου και τα παιδιά µου µε τέτοιες διαδικασίες» συνεχίζει και διευκρινίζει ότι θα ήθελε η στάχτη του να σκορπιστεί στη Λεωφόρο Μάντισον, καθώς η Νέα Υόρκη υπήρξε η µούσα του.

«Την αγαπώ επειδή εδώ µεγάλωσα. Είµαι δεµένος µαζί της» λέει ο δηµιουργός που µεγάλωσε στο Μπρούκλιν. Περιγράφει δε την παιδική του ηλικία ως εξής:

«Ηµασταν φτωχοί, αλλά δεν το ξέραµε. Δεν είχαµε λεφτά, αλλά δεν πεινούσαµε κιόλας. Ηµουν καλός αθλητής. Οι γονείς µου ήταν παντρεµένοι επί 60 χρόνια, τους αγαπούσα, αλλά δεν ήµουν δεµένος µε τη µητέρα µου. Μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι ήθελε να µπει στον χώρο του θεάµατος».

Είναι ευχαριστηµένος από την πορεία του και τις ταινίες του ώς σήµερα; «Οχι», απαντά. «Σπατάλησα µια ευκαιρία που άλλοι άνθρωποι θα σκότωναν για να την έχουν. Είχα απόλυτη καλλιτεχνική ελευθερία. Αλλοι σκηνοθέτες δεν είχαν αυτή την πολυτέλεια ούτε για µία φορά. Από τις 40 ταινίες µου, οι 30 θα έπρεπε να είναι αριστουργήµατα, 8 αξιοπρεπείς αποτυχίες και 2 να είναι για κλάµατα. Δεν έγιναν όµως έτσι τα πράγµατα. Οι περισσότερες ταινίες µου ήταν ευχάριστες, αλλά κοιτάξτε τι πέτυχαν άνθρωποι που ήταν ταγµένοι να κάνουν ωραία πράγµατα – όπως ο Κουροσάβα, ο Φελίνι, ο Τριφό – και κοιτάξτε τις δικές µου ταινίες. Χαραµίστηκα και δεν ευθύνεται κανείς γι’ αυτό πέρα από τον εαυτό µου.

Φτάνεις τελικά σε κάποια ηλικία και συµπεραίνεις ότι δεν είσαι πλασµένος για «µεγάλος». Θες να γίνεις σπουδαίος όταν είσαι νέος, αλλά για διάφορους λόγους µπορεί να µην τα καταφέρεις. Τα χρόνια περνάνε και συνειδητοποιείς ότι είσαι απλώς µέτριος και πως έκανες ό,τι καλύτερο µπορούσες. Δεν είναι και τόσο δύσκολο να το παραδεχτείς. Δεν συµβιβάστηκα, ούτε ξεπουλήθηκα, αλλά δεν πέτυχα και όσα ήλπιζα. Δεν είµαι όµως και θύµα φαντασιώσεων του στυλ «µια µέρα θα γυρίσω τον «Πολίτη Κέιν» και τον «Κλέφτη ποδηλάτων» και αυτές µου οι ταινίες θα είναι οι σηµαντικότερες που έχουν γυριστεί και οι νεώτεροι θα αντιγράφουν το στυλ µου. Πολύ ήρεµα έχω παραιτηθεί από τέτοια συναισθήµατα. Δεν χάνω πλέον τα λεφτά µου. Δεν πάω στο Χόλιγουντ να γυρίσω ταινίες - σκουπίδια. Δεν προσπάθησα να πάρω µε το µέρος µου το κοινό ή τους κριτικούς. Προσπάθησα να δώσω τον καλύτερο εαυτό µου. Το δικό µου το καλύτερο όµως δεν µπορεί να συγκριθεί µε το καλύτερο του Φελίνι» καταλήγει.

TΑ ΝΕΑ 

Το σύνδρομο Mobbing.

Το εργασιακό stress καθώς και το σύνδρομο Mobbing αποτελούν σήμερα τους κύριους εκφραστές των ψυχοκοινωνικών και οργανωτικών βλαπτικών παραγόντων του εργασιακού περιβάλλοντος.

Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια στους εργασιακούς χώρους αναπτύχθηκε ένα νέο φαινόμενο, το οποίο, αν και η πραγματική διάσταση του δεν είναι ακόμη γνωστή (υπάρχουν συγκεκριμένα περιστατικά), αποτελεί σοβαρό πρόβλημα για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων.

Το φαινόμενο αυτό, γνωστό ως σύνδρομο Mobbing, ορίζεται στην επιστημονική ορολογία σύμφωνα με τον Ευρωβουλευτή κο Giovanni Pitela, ως << η άσκηση, στο πλαίσιο των σχέσεων μεταξύ συναδέλφων ή μεταξύ ανώτερου και κατώτερου στην ιεραρχία, μιας συστηματικής και διαρκούς επίθεσης σε βάρος ενός προκαθορισμένου θύματος, προκειμένου να ωθηθεί στο να εγκαταλείψει τη θέση εργασίας του>>.

Το σύνδρομο Mobbing δεν αποτελεί μια αυτούσια νοσολογική οντότητα, αλλά το πλαίσιο για επανειλημμένες ψυχολογικές ή άλλου τύπου και βαθμού επιθέσεις, που περιλαμβάνουν διαρκείς και αδικαιολόγητες επικρίσεις και συκοφαντίες, ανάθεση άχαρων και υποτιμητικών καθηκόντων, καθώς και για ενέργειες που θα μπορούσαν να θίξουν την επαγγελματική και κοινωνική εικόνα του θύματος στο πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων.

Πρέπει να τονιστεί ότι δε φαίνεται να υπάρχει ένας διεθνώς αναγνωρισμένος ορισμός για το Mobbing, δηλαδή της εσκεμμένης ηθικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας, με στόχο την αποπομπή του ατόμου ή μιας ομάδας ατόμων από το εργασιακό γίγνεσθαι.

Ακόμη όμως κι αν δεν υφίσταται κάποιος γενικά αποδεκτός ορισμός, μπορεί να υποστηριχθεί ότι οι διαφορετικοί ορισμοί ή οι περιγραφές, συνολικά, φέρνουν στην επιφάνεια αυτό που αποτελεί την πραγματικότητα για πολλούς ανθρώπους στους χώρους εργασίας. Πιο συγκεκριμένα, << η απασχόληση βιώνεται ως απάνθρωπη, και οι εργαζόμενοι αισθάνονται ότι είναι αποκλεισμένοι από το κοινωνικό περιβάλλον στους χώρους και αντιμετωπίζουν απαιτήσεις ασυμβίβαστες με την εργασία χωρίς να έχουν τις φυσιολογικές δυνατότητες για να τις αντιμετωπίσουν>>.

Χαρακτηριστικός είναι ο ορισμός που χρησιμοποίησε για το σύνδρομο Mobbing ο Βέλγος Υπουργός Εργασίας, σε ομιλία του σχετικά με τη σχεδιαζόμενη νομοθεσία κατά της ηθικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας: << κατ΄ επανάληψη υβριστική συμπεριφορά, εντός ή εκτός της επιχείρησης ή του οργανισμού που εκδηλώνεται ειδικότερα με ενέργειες ,λόγια, εκφοβισμούς, πράξεις, χειρονομίες, τρόπους οργάνωσης της εργασίας και μονομερή γραπτά κείμενα που έχουν χαρακτήρα ή σκοπό να προσβάλλουν την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια, τη σωματική ή ψυχική ακεραιότητα του εργαζόμενου κατά την εκτέλεση της εργασίας του, να θέσουν σε κίνδυνο τη θέση απασχόλησης του ή να δημιουργήσουν εχθρικό, εκφοβιστικό, ταπεινωτικό ή προσβλητικό εργασιακό περιβάλλον>>.

Το Mobbing αποτελεί λοιπόν, μια αποτελεσματική τακτική <<ψυχολογικής τρομοκρατίας στους εργασιακούς χώρους και χρησιμοποιείται κατάλληλα από τις επιχειρήσεις ή τους οργανισμούς, για να απαλλαγούν από το ενοχλητικό ή πλεονάζον προσωπικό. Επίσης εκφράζει τη δολιότητα που αναπτύσσεται μεταξύ συνάδελφων και αποσκοπεί στην εξάλειψη των ανταγωνιστών, μέσα από μια συνεχή αντισυναδελφική συμπεριφορά>>.

Ο όρος Mobbing προέρχεται από την Αγγλική λέξη Mob που σημαίνει επιτίθεμαι, περικυκλώνω, ενοχλώ και εκφράζει σήμερα τη συστηματική ψυχολογική επίθεση και στρατηγική περιθωριοποίησης που δέχονται στο εργασιακό περιβάλλον, από τους ιεραρχικά ανώτερους ή και τους συνάδελφους οι ανεπιθύμητοι, για διάφορους λόγους, εργαζόμενοι.Ο όρος χρησιμοποιήθηκε το 1800 από βρετανούς βιολόγους, στη περιγραφή της επιθετικής συμπεριφοράς κατά την πτήση, ορισμένων αποδημητικών πουλιών. Το 1900, ο ηθικολόγος Konrad Lorenz το χρησιμοποιεί για να ερμηνεύσει την εχθρική συμπεριφορά της πλειοψηφίας της αγέλης, έναντι των αδυνάτων ζωών της ίδιας ράτσας. Ο Γερμανός ψυχολόγος Heinz Leyman, είναι ένας ίσως από τους εγκυρότερους σύγχρονους μελετητές της ψυχολογίας της εργασίας, είναι ο πρώτος, που στη δεκαετία του 80, αποδίδει τον όρο στην ανθρώπινη κοινωνία, περιγράφοντας το σύνολο των αρνητικών επιδράσεων στην υγεία, από την ηθική παρενόχληση στους εργασιακούς χώρους, ως <<σύνδρομο Mobbing>>.