"Γνωριμία με τον Μάλερ" (του Στάθη Γκότση)

Με  το adagietto από την 5η Συμφωνία του Mahler έγινε η γνωριμία μου με την Μουσική του Mahler στα 19 μου. Το πρωτάκουσα στην ταινία του Βισκόντι "Θάνατος στην Βενετία", που υπονοεί - χωρίς να κατονομάζει - πως πρόκειται για τον Mahler. Μια συγκλονιστική σε εικαστική ομορφιά αλλά και ερμηνείες ταινία που με καθήλωσε. Με αφορμή αυτή την μουσική έψαξα πολύ (δεν υπήρχε Ιντερνετ και youtube τότε) τον Μάλερ στην βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Illinois στο οποίο σπούδαζα (στο Σικάγο) και διάβασα πολλά βιβλία, δανείστηκα πολλούς δίσκους και συστηματικά άκουσα όλο το έργο του Mahler. Στην συνέχεια μελέτησα τις παρτιτούρες και αγόρασα σιγά-σιγά όλους τους δίσκους με τα έργα του, αρκετά σε πολλαπλές εκτελέσεις. Αυτή η εμμονή κράτησε 2-3 χρόνια και άρχισε ελαφρώς να φθίνει. Με εξαντλούσε η ακρόαση των συμφωνιών του (πλην της 1ης) από την συνεχή ένταση και τις μακρές κορυφώσεις. Βέβαια δεν είναι ο μόνος με αυτή την ένταση συνθέτης. Για τους ίδιους λόγους με κουράζει και ο Bruckner και οι περισσότεροι ρομαντικοί συνθέτες (εξαίρεση η Ρωσική Σχολή που αγαπώ πολύ, ο υπέροχος Dvorak και άλλοι). Ύστερα από 42 χρόνια εξακολουθώ να αγαπώ τον Mahler, σε μικρές όμως "δόσεις" κάθε φορά, όπως εδώ, π.χ., μόνο ένα μέρος κι όχι όλη την συμφωνία μονορούφι! Αντίθετα μπορώ να ακούω προκλασσική και κλασσική μουσική συνεχώς χωρίς κόπωση. Συγκρίνετε τις τρομερές εντάσεις και κορυφώσεις του Beethoven, για παράδειγμα, και πόσο λίγο κρατούν - συνήθως - χαμηλώνοντας και προετοιμάζοντας για την επόμενη κορύφωση με μια τέλεια αλληλουχία και διάρκεια, αντίθετα με τους ρομαντικούς συνθέτες (Mahler, Bruckner, Wagner και λιγότερο ο Berlioz). Συγγνώμη για την φλύαρη εισαγωγή, για κάποιον λόγο μπήκα σε μια πολύ εξομολογητική διάθεση που προφανώς δεν αφορά κανέναν. 

Στάθης Γκότσης

"Ελευσίνα. Επιστρέφοντας πάλι εδώ". (Του Χάρη Κανάκη)

Το πλάγιο φως λούζει ανθρώπους και μνήμες

 Ελευσίνα. Μια πόλη που αποκαλύπτεται σιγά σιγά στον επισκέπτη της, όπως τα αρχαία της στα θεμέλια των υπό ανέγερση πολυκατοικιών. Αγαπώ αυτή την πόλη και την επισκέπτομαι όσο μπορώ πιο συχνά τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια.

Η αρχαία πόλη και το ρολόι

  Η ιστορία την έχει ακουμπήσει και έχει αφήσει έντονα τα σημάδια της παντού όχι μόνο στο μυθικό πέρασμα από την αρχαία δόξα αλλά και από τα πιο σύγχρονα αστικά απομεινάρια, παλιά βιομηχανικά κτήρια, αποθήκες και το παλιό ελαιουργείο που φιλοξενεί τα ονομαστά "Αισχύλεια", πολιτιστικές θεατρικές και μουσικές εκδηλώσεις  με χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.

Πεζόδρομος Νικολαίδου

  Η καρδιά της πόλης κτυπά στην οδό Νικολαίδου τον μεγάλο της πεζόδρομο με τις καφετέριες και τα φιλόξενα ταβερνάκια, δρόμος που περνά ακριβώς μπροστά από τα ερείπια της αρχαίας πόλης με το μεγάλο ρολόι να δεσπόζει στην κορυφή του λόφου.

Το άγαλμα του πλοιάρχου Βασίλη Λάσκου

  Το απόγευμα η δύση του ήλιου λούζει τα σπίτια της πόλης και το λιμάνι, με εκείνο το πορτοκαλί πλάγιο φως που κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από την αλήθεια του. Γλάροι και θαλασσοπούλια πετούν πάνω απ' τα αγκυροβολημένα πλοία και ιστιοφόρα, καθώς τα παρακολουθεί με το αγέρωχο αιώνιο βλέμμα του ο Βασίλης Λάσκος, εκείνος ο ηρωικός πλοίαρχος του υποβρυχίου Κατσώνης που το 1943 χάθηκε με αυτοθυσία μαζί με το σκάφος του.

  Καθώς περπατώ στο λιμάνι δεν μπορώ να μην θυμηθώ την "Αγέλαστο Πέτρα" αυτό το υπέροχο ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Κουτσάφτη για την πόλη, τα αρχαία αλλά και τους ανθρώπους της. Τα χαμογελαστά πρόσωπα των κοριτσιών και των αγοριών που κατηφορίζουν στο λιμάνι είναι η τελευταία όμορφη εικόνα που κρατώ πριν πάρω το δρόμο της επιστροφής. Είμαι για μια ακόμη φορά εδώ, χωρίς να μπορώ να προσδιορίσω τους λόγους. Νομίζω οτι όλοι οι λόγοι είναι γραμμένοι πάνω στα ρυμουλκά που σεργιανάνε στα ανοικτά του κόλπου και στις ρυτίδες των ηλικιωμένων στα παγκάκια του λιμανιού.

Χάρης Κανάκης

 

«Σι-Λα» ... το όνομα της Ελλάδας στην Κίνα!