"Ο οξύρρυνχος της δημοσιότητας" (του Χάρη Κανάκη)

Ο μεγάλος πιανίστας Vladimir Horowitz χλευάζοντας τους δημοσιογράφους.

Σκέψεις με αφορμή την τρίτη πρόταση για συνέντευξη που απορρίπτει ο καλός φίλος ποιητής Νίκος Ανδρεάδης τα τελευταία χρόνια.

«Τίποτε δε λέει περισσότερα για τον δημιουργό  από το ίδιο το έργο του».
 (Ακίρα Κουροσάβα, 1910–1998)
  
   Πάνω σε αυτή τη φράση του Ακίρα Κουροσάβα βασίζεται η άρνηση ορισμένων καλλιτεχνών να μιλούν πολύ και αδιακρίτως, παραχωρώντας συνεντεύξεις και προβάλλοντας μια εξειδικευμένη και εγωιστική εικόνα που τις περισσότερες φορές καταλήγει να ακροβατεί στα όρια της ημιμάθειας και της μετριότητας που τροφοδοτούν έναν αμείλικτο τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό χρόνο, αναζητώντας την πνευματικότητα εκεί που δεν υπάρχει  παρά μόνο το αδιάφορο και η κοινοτοπία.
   Δεν είναι άραγε πραγματικότητα πως ελάχιστες φορές σε συνεντεύξεις ή παρουσιάσεις, ακούει κανείς κάτι πραγματικά ενδιαφέρον; Με την πρόφαση της γνωριμίας του έργου του καλλιτέχνη με το ευρύ κοινό, τις περισσότερες φορές όλα καταλήγουν σε ένα ακόμη μηντιακό φιάσκο, με τον παρουσιαστή σπάνια να μπορεί να κρατήσει σε κάποιο ενδιαφέρον τη συζήτηση και τις ερωτήσεις να προβάλλουν πιο πολύ την ευρυμάθεια αυτού που ρωτάει παρά την άποψη εκείνου που απαντάει.
   Μπορεί οι περισσότεροι να διαφωνούν μαζί μου πρέπει όμως να ξαναθυμηθούμε τις λιγοστές σοφές συνεντεύξεις δημιουργών αλλά και ανθρώπων του πνεύματος όπως ο καθηγητής Εμμανουήλ Κριαράς, ο σκηνοθέτης Αντρέι Ταρκόφσκι ή ο πιο πρόσφατος μουσικός της ροκ σκηνής Morrissey αλλά και πολλοί άλλοι, που το επέλεξαν στην ακμή της πορείας τους επιλέγοντας το χώρο το χρόνο αλλά και τον τρόπο που θα το κάνουν, υπηρετώντας ίσως το παλιό εκείνο θέσφατο που λέει, "να σε γνωρίζουν αυτοί που πρέπει και όχι όλοι".
  Όπως δεν μπορώ να ξεχάσω ούτε τα μοναχικά λόγια του Πεσσόα στην αρχή του "βιβλίου της Ανησυχίας", ούτε την πολύχρονη δημιουργική σιωπή του Αμερικάνου συγγραφέα J. D. Salinger. Ενώ με τίποτα δεν μπορώ να αγνοήσω την ευγλωττία των στίχων των "καταραμένων" ποιητών όπως ο Μποντλέρ, ο Χριστιανόπουλος, η Αγγελάκη-Ρουκ και τόσων άλλων που επιλέγοντας αυστηρά πότε και σε ποιόν θα μιλήσουν, στάθηκαν στο ημίφως του περιθωρίου δημιουργώντας και κάνοντας πνεύμα την ύλη, ενεργοποιώντας την σιωπή σε μια κοινότητα υπερπροβολής, δημοσίων σχέσεων  και δημιουργικής εξυπνάδας. Γνήσια τέκνα δηλαδή ενός αυτοτροφοδοτούμενου "Εγώ" που σαν άλλος οξύρρυγχος πορεύται κυοφορώντας το τέλος του.

Χάρης Κανάκης
5 Απριλίου 2015

"Χάρισε σε κάθε άνθρωπο το αυτί σου, αλλά σε λίγους τη φωνή σου".
("Άμλετ" Ουίλιαμ Σαίξπηρ)