«Λογαριασμό παρακαλώ…»

«Πολιτική πράξη δεν είναι μόνο οι μπαρούφες της ξύλινης γλώσσας των κομμάτων, αλλά και η αντίσταση και η διαχείρισή της στην καθημερινότητα».

   Σε μαγαζί της πόλης, κάθομαι με την οικογένεια και αφού τελειώσουμε ζητάω λογαριασμό. Το γκαρσόνι τον φέρνει, όπου διαπιστώνω ότι έχει χρεώσει 3 ευρώ παραπάνω. Τον ρωτάω «τι έχεις χρεώσει εδώ». Μου απαντάει «κουβέρ»(!). Λέω από μέσα μου «ώπα… καλώς τον». Του αναφέρω ήρεμα πως το «κουβέρ» έχει καταργηθεί δια νόμου εδώ και σχεδόν μια δεκαετία. Με έκδηλη αγωνία μου λέει «για το ψωμί» χαμογελώντας αμυδρά του λέω, «σου είπα όταν παράγγειλα δεν θέλω ψωμί, δεν έφερες ψωμί». Οπότε μου πετάει και την 3η ατάκα… «Εεε…για τις καρέκλες!!!».  Μέχρι εδώ! Την συνέχεια δεν την περιγράφω…

   Απλώς πρέπει κάποτε να καταλάβουμε όλοι μας πως πρέπει να αντιστεκόμαστε στην ασχήμια όπου κι αν την συναντάμε. Πολιτική πράξη δεν είναι μόνο οι μπαρούφες της ξύλινης γλώσσας των κομμάτων, αλλά και η αντίσταση και η διαχείρισή της στην καθημερινότητα, απέναντι σε οποιονδήποτε παίζει με την στοιχειώδη νοημοσύνη και τους κανόνες καλής συμπεριφοράς. Δεν πρόκειται φυσικά για τα 3 ευρώ! Απλώς, αυτός που προσπαθεί να σου πάρει με αυτό τον τρόπο 3 ευρώ, είναι έτοιμος να κάνει και χειρότερα αν του δοθεί η ευκαιρία.

 (23-5-15)

  Χ.Κ.

"Ο οξύρρυνχος της δημοσιότητας" (του Χάρη Κανάκη)

Ο μεγάλος πιανίστας Vladimir Horowitz χλευάζοντας τους δημοσιογράφους.

Σκέψεις με αφορμή την τρίτη πρόταση για συνέντευξη που απορρίπτει ο καλός φίλος ποιητής Νίκος Ανδρεάδης τα τελευταία χρόνια.

«Τίποτε δε λέει περισσότερα για τον δημιουργό  από το ίδιο το έργο του».
 (Ακίρα Κουροσάβα, 1910–1998)
  
   Πάνω σε αυτή τη φράση του Ακίρα Κουροσάβα βασίζεται η άρνηση ορισμένων καλλιτεχνών να μιλούν πολύ και αδιακρίτως, παραχωρώντας συνεντεύξεις και προβάλλοντας μια εξειδικευμένη και εγωιστική εικόνα που τις περισσότερες φορές καταλήγει να ακροβατεί στα όρια της ημιμάθειας και της μετριότητας που τροφοδοτούν έναν αμείλικτο τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό χρόνο, αναζητώντας την πνευματικότητα εκεί που δεν υπάρχει  παρά μόνο το αδιάφορο και η κοινοτοπία.
   Δεν είναι άραγε πραγματικότητα πως ελάχιστες φορές σε συνεντεύξεις ή παρουσιάσεις, ακούει κανείς κάτι πραγματικά ενδιαφέρον; Με την πρόφαση της γνωριμίας του έργου του καλλιτέχνη με το ευρύ κοινό, τις περισσότερες φορές όλα καταλήγουν σε ένα ακόμη μηντιακό φιάσκο, με τον παρουσιαστή σπάνια να μπορεί να κρατήσει σε κάποιο ενδιαφέρον τη συζήτηση και τις ερωτήσεις να προβάλλουν πιο πολύ την ευρυμάθεια αυτού που ρωτάει παρά την άποψη εκείνου που απαντάει.
   Μπορεί οι περισσότεροι να διαφωνούν μαζί μου πρέπει όμως να ξαναθυμηθούμε τις λιγοστές σοφές συνεντεύξεις δημιουργών αλλά και ανθρώπων του πνεύματος όπως ο καθηγητής Εμμανουήλ Κριαράς, ο σκηνοθέτης Αντρέι Ταρκόφσκι ή ο πιο πρόσφατος μουσικός της ροκ σκηνής Morrissey αλλά και πολλοί άλλοι, που το επέλεξαν στην ακμή της πορείας τους επιλέγοντας το χώρο το χρόνο αλλά και τον τρόπο που θα το κάνουν, υπηρετώντας ίσως το παλιό εκείνο θέσφατο που λέει, "να σε γνωρίζουν αυτοί που πρέπει και όχι όλοι".
  Όπως δεν μπορώ να ξεχάσω ούτε τα μοναχικά λόγια του Πεσσόα στην αρχή του "βιβλίου της Ανησυχίας", ούτε την πολύχρονη δημιουργική σιωπή του Αμερικάνου συγγραφέα J. D. Salinger. Ενώ με τίποτα δεν μπορώ να αγνοήσω την ευγλωττία των στίχων των "καταραμένων" ποιητών όπως ο Μποντλέρ, ο Χριστιανόπουλος, η Αγγελάκη-Ρουκ και τόσων άλλων που επιλέγοντας αυστηρά πότε και σε ποιόν θα μιλήσουν, στάθηκαν στο ημίφως του περιθωρίου δημιουργώντας και κάνοντας πνεύμα την ύλη, ενεργοποιώντας την σιωπή σε μια κοινότητα υπερπροβολής, δημοσίων σχέσεων  και δημιουργικής εξυπνάδας. Γνήσια τέκνα δηλαδή ενός αυτοτροφοδοτούμενου "Εγώ" που σαν άλλος οξύρρυγχος πορεύται κυοφορώντας το τέλος του.

Χάρης Κανάκης
5 Απριλίου 2015

"Χάρισε σε κάθε άνθρωπο το αυτί σου, αλλά σε λίγους τη φωνή σου".
("Άμλετ" Ουίλιαμ Σαίξπηρ)

"Η Κληρονομιά της Γιαννούλας" (του Χάρη Κανάκη)

   Τούτες τις μέρες της Μεγαλοβδομάδας νοσταλγώ εκείνα τα ιερά χρόνια της παιδικής μας αθωότητας που πλημμύριζε από αγνά αισθήματα, μυρωδιές και εικόνες. Πολλές φορές φέρνω στο νου μου τις μέρες του Πάσχα στο ταπεινό σπιτάκι του Άη Γιώργη στην Κόρινθο. Εκεί κοντά και τα σπίτια των μπαρμπάδων, γύρω από την μικρή εκκλησία, που έτρεχα με λαχτάρα να βρω τα αγαπημένα μου ξαδέρφια, να χαθούμε μέσα στα ξέφραγα αμπέλια, να ανεβούμε στις αιωνόβιες ελιές και να φάμε κρυφά, καρότα απ' τους κήπους και τα μποστάνια. Εκείνους  τους μεγάλους κήπους και τα αμπέλια, στην ακμή της Άνοιξης, που πλημμύριζαν από τα χρώματα των δέντρων και το ζωηρό άρωμα των λουλουδιών μέσα στις ασπρισμένες γλάστρες και στους ντενεκέδες.
   Εκεί κάπου και η μεγαλύτερη από τις θειές. Η θεία η Γιαννούλα με τα μακριά άσπρα μαλλιά πάντα δεμένα σε κότσο και τα ρούχα της έμπειρης αγρότισσας που θα' λεγες πως είχαν γίνει ένα με το δέρμα της. Παλιά καλή νοικοκυρά που δέσποζε με το γερακίσιο βλέμμα τα πάντα γύρω της αλλά και τα ροζιασμένα χέρια που τα θυμάμαι τραχιά να μου χαϊδεύουν το πρόσωπο καθώς με φίλευε γλυκό του κουταλιού και κουλούρια.
   Μέσα στο πέρασμα των χρόνων, γονατισμένος από την πάλη με τη καθημερινότητα, δεν γνωρίζεις το πόσο σημαντικά ήταν εκείνα τα χρόνια. Πως όλες οι θειάδες με τα καλοσυνάτα μάτια έκλειναν πίσω από τα λίγα τους λόγια, όλη εκείνη την πολύτιμη κληρονομιά της αγάπης που έμελλε να σε συντροφεύει πάντα, να σε σμιλεύει και να σε συγκινεί.
   Θυμάσαι ένα ένα τα πρόσωπα που συντρόφεψαν τις παιδικές μνήμες, κοινός τόπος για όλους μας, τώρα που έχουν περάσει τα χρόνια, όπως θυμάσαι και τα ονόματά τους σαν φυλακτό καμωμένο από αγάπη. Ελένη, Βάσω, Ασημίνα, Χρυσάνθη, Γιαννούλα, Μαργαρίτα, Βαγγελία, Αθανασία, Μαρκέλλα, Ερατώ...
  

Ελευθερία Ισότητα Αλληλεγγύη, για όλους ανεξαιρέτως. Όχι στη σύγχρονη βαρβαρότητα.

 Με αφορμή την πρόσφατη απόδραση της Βίκυς Σταμάτη που είδε το φως της δημοσιότητας και ήταν για μερικούς άλλο ένα "βότσαλο στη λίμνη", θα ήθελα να θυμίσω σε όλους μας τις βασικές αρχές ανθρωπισμού που στη μεγάλη ένδοξη πορεία μας προς το "Ιδανικό Εγώ" ξεχνάμε...
    Ας βρούμε κάτι άλλο να αστειευτούμε, να διασκεδάσουμε την καθημερινότητά μας και να βγάλουμε χολή και κακία. Προτείνω μια εκπαιδευτική βόλτα ένα Κυριακάτικο ηλιόλουστο πρωινό, σε ένα Δημόσιο Ψυχιατρικό Ίδρυμα, για να μας κοπεί το γέλιο και η διάθεση για αστεϊσμούς. Για τους θεατρόφιλους υπάρχει και το έργο "Το Νησί των Σκλάβων" του Μαριβώ, το ανάλαφρο και ταυτόχρονα σκοτεινό έργο του κλασικού Γάλλου συγγραφέα, που πρωτοπαρουσιάστηκε το 1725 και σήμερα μοιάζει πιο επίκαιρο από ποτέ και το οποίο εκτός των άλλων πραγματεύεται το "απαράδεκτον της εκδικητικότητας".

   Αλληλεγγύη και συμπόνια, ανεξαιρέτως, σε οποιονδήποτε αδίκως ή δικαίως χάνει τα τελευταία απομεινάρια της αξιοπρέπειάς του, αλλά και σε όποιον αποφασίζει να το "σκάσει" από οποιαδήποτε κάγκελα υπάρχουν γύρω του.
   Στη σύγχρονη νεοφιλελεύθερη ζούγκλα που φτιάξαμε, εκείνες οι αρχές του Γαλλικού Διαφωτισμού που ενέπνευσαν τις μεγαλύτερες επαναστάσεις, είναι σήμερα πιο επίκαιρες από ποτέ. Η επανάσταση του ανθρωπισμού της λογικής και του αυτονόητου παντού και πάντα, στο σπίτι, στη δουλειά, στις ανθρώπινες σχέσεις. Ενάντια στην ελαφρότητα και την αδιαφορία, τον σύγχρονο κανιβαλισμό και την κακογουστιά της τηλεοπτική αισθητικής ενός ανελέητου πλασματικού και ψεύτικου τρόπου ζωής που μας μετάλλαξε και μας παραμόρφωσε.

       Χ.Κ.