Σβούρα, το αρχαιότερο παιχνίδι. (Του Κώστα Μουγγολιά)

Η σβούρα είναι από τα αγαπημένα παιχνίδια των παιδιών σε όλους τους πολιτισμούς που εμφανίστηκαν στ γη. Τη συναντούμε σε όλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου. Η αρχαιότερη γραπτή αναφορά της, απαντάται στον Όμηρο στην Ιλιάδα (ραψ.Ξ, στ. 413), όταν μια πέτρα που εκσφενδονίζει ο Τελαμώνιος Αίας μονομαχώντας με τον Έκτορα, στριφογυρίζει «σα σβούρα» πριν χτυπήσει τον αντίπαλο του κατάστηθα.

Το αρχαίο της όνομα ήταν στρόμβος, στρόβιλος ή βέμβιξ. Ήταν κωνική φτιαγμένη από σκληρό ξύλο και παιζόταν με τη μάστιγα, με την οποία τη χτυπούσαν κρατώντας την έτσι σε περιστροφή.

Στην Ελλάδα του 20 ου αιώνα η σβούρα γνώρισε τη χρυσή της εποχή τη δεκαετία του 50' και 60' . Σε μια εποχή που δεν υπήρχε η σημερινή αφθονία σε παιχνίδια, μια «σβούρα στη τσέπη» ήταν πολύτιμο απόκτημα.

Της συναντούμε με διάφορα ονόματα στον ελλαδικό χώρο: Φούρλα στη Μακεδονία, βουρβούρα, ταρτάρα και μυγάκι στη Θεσσαλία, τρελιάγκα στη Πελοπόννησο.

Αργότερα, τη δεκαετία του 70' και εντεύθεν, η σβούρα αρχίζει σταδιακά να υποχωρεί σα παιχνίδι ατομικό ή ομαδικό, ενώ σήμερα έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Η τηλεόραση, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και η ζωή στα διαμερίσματα των μεγαλουπόλεων είναι οι πολέμιοι της σβούρας.


The spinning top is one of the most favorite games of children in all the cultures of the world. It is encountered nearly in all languages. The oldest written mention can be found in Iliad of Homer (ra. X, I. 413) in which Aias the Telamonious, during his fight with Hector, throws a stone that spins around like a top before it hits his competitor in the chest.

The ancient name of the top was stromvos, strovilos or vemvix. It was conic, made of hard wood was played with the whip, with witch it was hit in order to keep it spinning.

In Greece of the 20 th century the spinning top reached its golden age around 50's and 60's. At that time, when toys were not in abundance, having a top in the pocket was like a treasure